علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود 5000 ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین 200 تا 1200 مورد در هر 100 هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای 55 سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال 2000 حدود 191 میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

1- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

2- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

3- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

4- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

5- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

 دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (49 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر عقیل جمعه ۲۵ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 278 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر، برادرم هیپوسپادیاس مادرزادی داشتن، زمان کودکی دو عمل شدن، و موقع عمل دچار تنگی شده و قسمت دیگه ای هم گشاد شده، موقع ادرار باد میکنه و ورم،،، چهار ماه قبل پیش دکتر جوانمرد ویزیت شدن و عمل، چند روز بعد از عمل، محل عفونت کرد و کل مجرا از بین رفت، البته قسمت تنگی خوب شد و آسیب ندید، فقط قسمت دوم دچار مشکل شده،،،،
    ده روز قبل عمل ترمیم مجدد انجام دادن، مجدداً همین اتفاق افتاده , الان زخم باز نشده ولی دکتر گفته احتمال باز شدن هست،
    میخواستم بپرسم دلیل چیه، هر بار عفونت،
    واسه ترمیم مجدد میتونم برادرم رو پیش شما ویزیت کنم،

    از اول هم بتا بود پیش شما بیایم، واقعیت اینه که به خاطر هزینه نتونستم و بیمارستان دولتی مراجعه کردیم،،
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      شش ماه بعد از عمل آخر بیارید ببینم

  • تصویر کاربر رضا پنجشنبه ۱۷ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 228 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر
    خدا خیرتون بده جوابمو بدید
    سنو گرافی گرفتم که نتیجه اش گفته که رزویدی یا احتباس ادرار (51ml) در مثانه
    الان بادارو رفع میشه یا نه عمل بشم باید
    سن من هم 29 سالمه
    در ضمن کلیه هام مشکلی ندارن
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۱۷ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      معمولا یا دارو رفع میشه

  • تصویر کاربر Ap پنجشنبه ۱۰ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 301 مشاهده پرسش
    باسلام به مدت 2سال است که درد مثانه ومجرادارم که حدودا2ماه پیش باتشخیص تنگی مجرا عمل شدم که فعلا گرفتگی مجرا تقریبا حل شده است منتهی درد هایم التیام نیافته توصیح اینکه هنگام شب وموقع خواب واستراحت درد ندارم ودردهام طول روز مخصوصا موقع نشستن زیاد می باشد در ضمن زمانی که رنگ ادار تیره و اندک است دردهام در مثانه و اطراف آن خصوصا سمت چپ و بیضه ها ونشیمن گاه می باشد پزشک‌ها میگن پروستات نداری وکلیه ها ومثانه ات مشکلی ندارند نظرشون اینه درد عصبیه وهیچ مسکنی هم التیام می دهدسپاس
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۱۰ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      اگر همه بررسی ها نرمال بوده پیشنهاد می کنم به متخصص درد مراجعه کنید شاید بتواند تسکین دهد

  • تصویر کاربر احسان شنبه ۵ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 340 مشاهده پرسش
    با سلام و خسته نباشید دکتر جان بنده ۳۰ساله چند سالی دچار سوزش ادرار بودم همراه کمی خون بعضی مواقع . طی مدت چند مرتبه به دکتر مراجعه شد آزمایش کشت که در دفعه دوم عفونت ادراری محرض بود انتی بیوتیک تجویز و مصرف شد تا زمان مصرف همه چیز خوب بود ولی وقتی مصرف قطع میشد دوباره سوزش بر می گشت دو هفته پیش پس از مراجعه به همکاران شما پس از چند سال نوار مثانه گرفته شد و تشخیص تنگی مجاری بود الان عمل کردم و سوند فولی شماره دارم به مدت یک هفته یورتروتمی میخواستم ازتون بپرسم آیا امکان داره که دوباره عود کنه یانه همه چیزم نرماله سوزشم قطع شده فنازومکس صد وسیپروفلوکساسین هم تجویز شده. ممنون درضمن مجرد هستم و آیا بعد از عمل می تونم سکس انجام بدم یا چند وقت باید بگذره ۱۶
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۵ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام
      آیا امکان داره که دوباره عود کنه یانه؟..................................بله ممکنه عود کند

      همه چیزم نرماله سوزشم قطع شده فنازومکس صد وسیپروفلوکساسین هم تجویز شده. ممنون درضمن مجرد هستم و آیا بعد از عمل می تونم سکس انجام بدم یا چند وقت باید بگذره ؟.......................بله می توانید 

  • تصویر کاربر Omid سه شنبه ۱ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 256 مشاهده پرسش
    با سلام و عرض ادب : بنده پسره 18 ساله میباشم که 3 سالی میشه سوزش ادرار دارم و تقریبا یکسال میشه پروسه درمان رو شروع کردم ، به پزشک ارولوژی مراجعه کردم و بعد از انجام آزمایشات و نوار مثانه و MRI گفتن باید سیستکوپی انجام بشه و بنده در برج 2 امسال سیستکوپی شدم و مشخص شد مشکل تنگی مجرا هست و بقیه موارد همشون نرمال بودن و تنگی مجرا به دلیل ختنه بوده است و 7 روز سوند بهم وصل بود ، بعد از 3 هفته علایم دوباره بوجود امد و مراجه کردم و دوباره همین عمل صورت گرفته ، راهی هستش برای اینکه درمان بشم دیگه نیازی به عمل نباشه ؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۱ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام
      بدون معاینه نمی توانم نظری بدهم و تشخیص یا درمانی را مطرح کنم.
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر