علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود 5000 ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین 200 تا 1200 مورد در هر 100 هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای 55 سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال 2000 حدود 191 میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

1- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

2- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

3- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

4- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

5- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

 دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (49 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر Milad جمعه ۶ دی ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 224 مشاهده پرسش
    سلام دکتر وقت بخیر تماس گرفتم با مطبتون برا ویزیت که گفتن شما از شنبه مطب هستین.میخواستم بدونم همون روز که میبینید مدارکمو و کارایی که بگین رو تهران انجام بدم بعدش وقت عمل میدید؟که بدونم چقدر مرخصی بگیرم دوباره.اخه از خوزستان میام
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۶ دی ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام اگر تصمیم به عمل گرفته شود غالبا پنجشنبه ها عمل می کنم
  • تصویر کاربر مریم یکشنبه ۲۴ آذر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 295 مشاهده پرسش
    سلام عذر میخوام واسه دیدن داخل مجرا راه دیگه ای مثل سی تی اسکن یا عکس نمی شه انجام داد چون به شدت از این عمل میترسم و اینکه هزینه با بیهوشی و بدون بیهوشی چقدر هست
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۲ آذر ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      راه دیگه ای نیست

      اگر می ترسید الزامی نیست

      هزینه رو نمی دونم

    2. تصویر کاربر مریم شنبه ۲۳ آذر ۹۸( 4 سال پیش)
      اقای دکتر شما یکبار فرمودید کرم هیدروکورتیزون چشمی در ابتدای مجرا استفاده کنم الان ۵ روزه که روزی دو تا سه بار استفاده میکنم و سوزشم کمتر شده حتی صبح ها سنگینی هم که داخل مجرا حس میکنم کمتر شده ولی بعد از ظهر دوباره شروغ میشه ایا این پماد رو ادامه بدم واگه بلع عوارضی نداره
      واقعا بینهایت از لطفتون ممنونم
    3. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۲۴ آذر ۹۸( 4 سال پیش)
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر A یکشنبه ۱۰ آذر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 244 مشاهده پرسش
    باسلام من 15سالمه و آلت من در حالت سفت9تا10سانت و در حالت شل 8سانت وکمی هم چاق هستم آیا این اندازه طبیعی است؟آیا بالاغر کردن این اندازه افزایش می یابد ؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۱۰ آذر ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام
      طبیعی است و با لاغر کردن بهتر می شوید
  • تصویر کاربر فرناز شنبه ۹ آذر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 326 مشاهده پرسش
    باسلام،پسر من یکساله هست در ۵ماهگی ختنه شده از بدو تولد هم دکترش گفت مجراش تنگه، بعداز ختنه خوب بود الان حدود ۱ماهه فقط شبا موقع ادرار اذیت میشه دکتر بردم گفت با تب سنج جیوه ای روزی ۳بار تا ۳هفته داخل مجراش فرو کنم چند مرتبه، آیا این مشکلی پیش نمیاره؟وبرای بهبودیش مناسب هست ؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۹ آذر ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      مشکلی پیش نمیاره ولی معمولا روش کارسازی نخواهد بود مگر اینکه تنگی خفیف باشد

  • تصویر کاربر رسول شنبه ۲۵ آبان ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 252 مشاهده پرسش
    با سلام و خسته نباشید
    جناب دکتر پدر بنده حدود 12 سال هست از مشکل تنگی مجرای ادرا رنج می برند...پزشکان ارومیه به شیوه سرپایی هر 6 تا 8 ماه یکبار ایشان را معالجه می کنند...چن روز پیش ادرار ایشان کاملا قطع شد و پزشکان مجبور شدند تا سونت را از داخل شکم با ایشان وصل کنند....و فردا و پش فردا در بیمارستان برای ادامه جراحی قرار است بستری شوند...مشکل ایشان از زمان بچگی و به دنبال سونت گزاری در آن زمان به وجود آمد...البته یکبار هم به صورت کاملا باز تحت عمل قرار گرفتند که چند سال تنگی نداشته ولی دوباره بیماری عود نمود... درمورد این روش درمان بیماری شما می خواستم بدونم آیا درمان آن قطعی است و اینکه راهنمایی های لازم رو اعلام بفرمایید...واقعا ممنون میشم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۲۵ آبان ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      ابتدا بایستی عکس رنگی مجرا را ببینم تا بتوانم نظر دقیق بدهم بنام RUG , VCUG

درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر