سیستواورتروگرام

در این مقاله مطالعه می کنید:

سیستواورتروگرام نوعی روش تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس است که عکس مثانه و مجرای ادراری را، هنگامی‌ که مثانه پر است تهیه می‌کند. ابتدا سوند (لوله ای نازک و منعطف) از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌شود. ماده‌ ی رنگی به ‌عنوان ماده ی حاجب از طریق این سوند به داخل مثانه تزریق می‌شود تا تصویر واضح‌تری تشکیل شود. در صورتی که بیشتر تصاویر در هنگام خروج ادرار گرفته شود به آن VCUG گفته می‌شود.

اگر زمانی که ماده حاجب در مجرای ادرار تزریق می‌شود از اشعه ایکس استفاده شود، به آن رتروگراد یورتروگرام گفته می‌شود زیرا ماده حاجب برخلاف جریان ادرار وارد مثانه شده است.

در چه مواردی پزشک توصیه به انجام سیستواورتروگرام می کند؟

سیستواورتروگرام به دلایل متعددی انجام می‌شود که عبارت‌اند از:

  • یافتن علت عفونت های ادراری مکرر
  • بررسی آسیب‌های مثانه و مجرای ادراری
  • بررسی علت بی‌اختیاری ادراری
  • بررسی مشکلات ساختاری مثانه و مجرای ادراری
  • بررسی بزرگ‌شدگی پروستات (Hypertrophy) و تنگی مجرای ادرار (Stricture) در آقایان
  • بررسی برگشت ادرار از مثانه به کلیه (Vesico-Ureteral Reflux)
  • بررسی دقیق ناهنجاری‌های موجود در عکس‌برداری از کلیه
در چه مواردی پزشک توصیه به انجام سیستواورتروگرام می کند؟

آمادگی های لازم برای انجام سیستواورتروگرام

توصیه می‌شود در صورت داشتن هرکدام از موارد ذیل با پزشک خود مشورت کنید:

✔ بارداری

✔ علائم عفونت ادراری مانند درد و سوزش هنگام دفع ادرار

✔ حساسیت به ید موجود در مواد حاجب

✔ حساسیت به هرگونه دارو

✔ استفاده از IUD

✔ در صورت هرگونه عکس‌برداری توسط اشعه ایکس در ۴ روز گذشته، زیرا از آنجاییکه عکس‌برداری توسط اشعه ایکس و با کمک مواد حاجب مانند باریوم انما و مصرف داروهای دارای بیسموت انجام می‌شود، ممکن است نتایج آزمایش را مختل کند.

این آزمایش همچنین برای تشخیص برگشت ادرار از مثانه به حالب (vesico-ureteral Reflux) در کودکان نیز مورد استفاده قرار می گیرد. ازاین‌ رو توصیه می‌شود قبل از آزمایش با کودک خود صحبت کنید و با گفتن جملات مثبت از ترس آنها بکاهید.

روش انجام سیستواورتروگرام

سیستواورتروگرام توسط اورولوژیست یا رادیولوژیست انجام می‌شود و معمولاً نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد. قبل از انجام عکسبرداری بایستی ادرار کرد و مثانه را خالی نمود و پس از در آوردن کامل لباس‌ها، لباس یا کاور کاغذی داده‌شده را به تن کرد. برای انجام آزمایش ناحیه تناسلی باید تمیز باشد. از یک محافظ سربی نیز جهت محافظت از ناحیه تناسلی آقایان در برابر اشعه استفاده می‌شود. اما در خانم‌ها پوشاندن تخمدان‌ها مانع نمایش مثانه می‌شود.

سوند از محل مجرای ادراری وارد مثانه شده، سپس ماده حاجب به‌آرامی درون مثانه تزریق می‌شود تا زمانی که مثانه پر شود. عکس‌برداری در سه حالت ایستاده، نشسته و خوابیده انجام می‌شود. در آخر سوند خارج‌شده و عکس‌برداری‌های بیشتر در هنگام دفع ادرار گرفته می‌شود. این عکسبرداری معمولاً 30 الی 45 دقیقه زمان می‌برد.

روش انجام سیستواورتروگرام

عوارض احتمالی سیستواورتروگرام

سیستواورتروگرام معمولاً هیچ‌گونه مشکل خاصی را در برندارد. در برخی موارد ممکن است منجر به عفونت ادراری شود. درصورتی‌که ماده حاجب با فشار بالا تزریق شود ممکن است موجب آسیب به مثانه و مجرای ادراری شود.

به دلیل استفاده از سطح پایین پرتو برای انجام آزمایش، احتمال بسیار اندکی برای آسیب به سلول‌ها و بافت در اثر پرتو ایکس وجود دارد. ضمن اینکه احتمال آسیب توسط پرتو ایکس در مقایسه با مزایای آن بسیار ناچیز است. ممکن است برخی افراد نیز نسبت به مواد حاجب حساسیت داشته باشند.

بعد از انجام سیستواورتروگرام

پس‌ از انجام عکسبرداری ممکن است ۱ الی ۲ روز بیمار به طور مداوم احساس نیاز به دفع ادرار داشته و همراه با دفع ادرار سوزش را نیز تجربه کند. به همین دلیل نوشیدن فراوان مایعات برای کاهش سوزش و پیشگیری از عفونت ادراری توصیه می‌شود. رنگ صورتی ادرار تا چند روز پس از سیستواورتروگرام عادی است.

 در صورت مشاهده هرکدام از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

☑ قرمز بودن ادرار و وجود لکه‌های خون در ادرار

☑ عدم توانایی دفع ادرار تا 8 ساعت پس از آزمایش

☑ احساس تب، لرز و درد شدید در ناحیه شکم و پهلو که ممکن است علائم عفونت کلیه باشد.

☑ داشتن علائم عفونت ادراری که خود شامل موارد زیر است:

✔ احساس درد و سوزش هنگام دفع ادرار

✔ احساس دفع ادرار به‌صورت مکرر و مقدار اندک

✔ تراوش و قطره‌قطره شدن ادرار

✔ قرمز بودن و کدر بودن ادرار همراه با بوی نامطبوع

✔ درد و احساس سنگینی در پایین شکم

ویتامین ها و مکمل هایی برای افزایش گردش خون در اندام تناسلی

نتیجه ی سیستواورتروگرام

نتیجه آزمایش سیستواورتروگرام ممکن است بلافاصله پس از عکسبرداری آماده باشد یا اینکه ۱ الی ۲ روز بعد آماده گردد.

عوامل تأثیرگذار بر عکسبرداری

به دلیل برخی موارد ممکن است نتیجه عکسبرداری مفید واقع نگردد. برخی از این دلایل عبارت‌اند از:

  • وجود هرگونه باریوم انما باقی‌مانده در ادرار در نتیجه ی عکسبرداری که کمتر از ۴ روز از آن گذشته است.
  • عدم توانایی در دفع ادرار در هنگام عکسبرداری و بر اساس فرمان پزشک
  • درد ناشی از سوند موجود در مجرای ادرار

نکته: سیستواورتروگرام به دلیل عوارض ناشی از پرتو ایکس هرگز در زنان باردار استفاده نمی‌شود.

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی

 دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.2/5 - (41 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر سعید چهارشنبه ۲۳ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 201 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر عزیز پسری 28 سالا هستم با ازمایش اسپرموگرام ک عکسشو براتون ارسال کردم.میخواستم ببینم برای ازدواج و بچه داری با چنین ازمایشی مشکل دارم؟در ضمن واریکوسل خفیف هم دارم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۲۳ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      کمی شکل اسپرم های طبیعی کمتر از نرمال هست

  • تصویر کاربر سجاد دوشنبه ۱۶ دی ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 198 مشاهده پرسش
    بیضه سمت راستم درد میکنه حتی با لمس کردن
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۱۶ دی ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام بدون معاینه نمی توانم نظری بدهم و تشخیص یا درمانی را مطرح کنم. توصیه می کنم برای معاینه و در صورت نیاز انجام بررسی لازم حضورا به پزشک ارولوژیست مراجعه کنید.

  • تصویر کاربر حميد سه شنبه ۳ دی ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 222 مشاهده پرسش
    براي فرد 6 ساله انجام مي دين؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۳ دی ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام
      چه پروسیجری؟!
  • تصویر کاربر کامیار چهارشنبه ۲۷ آذر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 192 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر خسته نباشید
    میخواستم بپرسم ک علایم دوره ی اول ایدز در همه ب وجود میاد؟
    واینکه اگر بوجود نیاد ممکنه طرف ایدز گرفته باشه؟
    و اینکه اگر در سکس زن ارضا بشه در هنگام دخول ایا مرد الوده میشه ب ویروس حتی اگر زخم یا چیزی روی الت تناسلی مرد نباشه؟
    و اینکه تمام زن ها موقعی ک ارضا میشه مایع منی دارن یا بعضی ها فقط دارن؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۲۷ آذر ۹۸( 4 سال پیش)
  • تصویر کاربر باربد یکشنبه ۲۴ آذر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 898 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر چندین بار مزاحمتون شدم راهنمایی کردید ممنون این بار مشکلی که دارم اینه وقتی با خانومم نزدیکی میکنم وقتی تو رابطه هستیم از جلو هرچقدتلمبه میزنم ارضا نمیشم و وقتی ارضا نمیشم مجبورم که روی خانومم دراز بکشم و یه جورایی با خود ارضایی و مالیدن و الت خودمو فشار اوردن ارضا بشم مشکل از کجا هستش که موقع تلمبه ارضا نمیشم قبلا التم داخل واژن نمیشد حالا که خانومم عمل کرده و مشکل نداریم من نمیتونم ارضا بشم و در اخر هم مجبورم با مالیدن دستگاه تناسلی خانومم رو ارضا کنم که اونم اینو دوس داره چون تو رابطه درد میکشه اما من اینودوس ندارم و میخوام با تلمبه زدن ارضا بشم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۲۳ آذر ۹۸( 4 سال پیش)
    2. تصویر کاربر باربد شنبه ۲۳ آذر ۹۸( 4 سال پیش)
      ممنون از شما دكتر
      يعني هيچ راهكاري هم نداره؟
    3. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۲۴ آذر ۹۸( 4 سال پیش)
      نه چون اون فشاری که لازمه برای ارضا شدن به التت وارد نمیشه
      شاید تغییر پوزیشن کمکت کنه
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر