سیستواورتروگرام

در این مقاله مطالعه می کنید:

سیستواورتروگرام نوعی روش تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس است که عکس مثانه و مجرای ادراری را، هنگامی‌ که مثانه پر است تهیه می‌کند. ابتدا سوند (لوله ای نازک و منعطف) از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌شود. ماده‌ ی رنگی به ‌عنوان ماده ی حاجب از طریق این سوند به داخل مثانه تزریق می‌شود تا تصویر واضح‌تری تشکیل شود. در صورتی که بیشتر تصاویر در هنگام خروج ادرار گرفته شود به آن VCUG گفته می‌شود.

اگر زمانی که ماده حاجب در مجرای ادرار تزریق می‌شود از اشعه ایکس استفاده شود، به آن رتروگراد یورتروگرام گفته می‌شود زیرا ماده حاجب برخلاف جریان ادرار وارد مثانه شده است.

در چه مواردی پزشک توصیه به انجام سیستواورتروگرام می کند؟

سیستواورتروگرام به دلایل متعددی انجام می‌شود که عبارت‌اند از:

  • یافتن علت عفونت های ادراری مکرر
  • بررسی آسیب‌های مثانه و مجرای ادراری
  • بررسی علت بی‌اختیاری ادراری
  • بررسی مشکلات ساختاری مثانه و مجرای ادراری
  • بررسی بزرگ‌شدگی پروستات (Hypertrophy) و تنگی مجرای ادرار (Stricture) در آقایان
  • بررسی برگشت ادرار از مثانه به کلیه (Vesico-Ureteral Reflux)
  • بررسی دقیق ناهنجاری‌های موجود در عکس‌برداری از کلیه
در چه مواردی پزشک توصیه به انجام سیستواورتروگرام می کند؟

آمادگی های لازم برای انجام سیستواورتروگرام

توصیه می‌شود در صورت داشتن هرکدام از موارد ذیل با پزشک خود مشورت کنید:

✔ بارداری

✔ علائم عفونت ادراری مانند درد و سوزش هنگام دفع ادرار

✔ حساسیت به ید موجود در مواد حاجب

✔ حساسیت به هرگونه دارو

✔ استفاده از IUD

✔ در صورت هرگونه عکس‌برداری توسط اشعه ایکس در ۴ روز گذشته، زیرا از آنجاییکه عکس‌برداری توسط اشعه ایکس و با کمک مواد حاجب مانند باریوم انما و مصرف داروهای دارای بیسموت انجام می‌شود، ممکن است نتایج آزمایش را مختل کند.

این آزمایش همچنین برای تشخیص برگشت ادرار از مثانه به حالب (vesico-ureteral Reflux) در کودکان نیز مورد استفاده قرار می گیرد. ازاین‌ رو توصیه می‌شود قبل از آزمایش با کودک خود صحبت کنید و با گفتن جملات مثبت از ترس آنها بکاهید.

روش انجام سیستواورتروگرام

سیستواورتروگرام توسط اورولوژیست یا رادیولوژیست انجام می‌شود و معمولاً نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد. قبل از انجام عکسبرداری بایستی ادرار کرد و مثانه را خالی نمود و پس از در آوردن کامل لباس‌ها، لباس یا کاور کاغذی داده‌شده را به تن کرد. برای انجام آزمایش ناحیه تناسلی باید تمیز باشد. از یک محافظ سربی نیز جهت محافظت از ناحیه تناسلی آقایان در برابر اشعه استفاده می‌شود. اما در خانم‌ها پوشاندن تخمدان‌ها مانع نمایش مثانه می‌شود.

سوند از محل مجرای ادراری وارد مثانه شده، سپس ماده حاجب به‌آرامی درون مثانه تزریق می‌شود تا زمانی که مثانه پر شود. عکس‌برداری در سه حالت ایستاده، نشسته و خوابیده انجام می‌شود. در آخر سوند خارج‌شده و عکس‌برداری‌های بیشتر در هنگام دفع ادرار گرفته می‌شود. این عکسبرداری معمولاً 30 الی 45 دقیقه زمان می‌برد.

روش انجام سیستواورتروگرام

عوارض احتمالی سیستواورتروگرام

سیستواورتروگرام معمولاً هیچ‌گونه مشکل خاصی را در برندارد. در برخی موارد ممکن است منجر به عفونت ادراری شود. درصورتی‌که ماده حاجب با فشار بالا تزریق شود ممکن است موجب آسیب به مثانه و مجرای ادراری شود.

به دلیل استفاده از سطح پایین پرتو برای انجام آزمایش، احتمال بسیار اندکی برای آسیب به سلول‌ها و بافت در اثر پرتو ایکس وجود دارد. ضمن اینکه احتمال آسیب توسط پرتو ایکس در مقایسه با مزایای آن بسیار ناچیز است. ممکن است برخی افراد نیز نسبت به مواد حاجب حساسیت داشته باشند.

بعد از انجام سیستواورتروگرام

پس‌ از انجام عکسبرداری ممکن است ۱ الی ۲ روز بیمار به طور مداوم احساس نیاز به دفع ادرار داشته و همراه با دفع ادرار سوزش را نیز تجربه کند. به همین دلیل نوشیدن فراوان مایعات برای کاهش سوزش و پیشگیری از عفونت ادراری توصیه می‌شود. رنگ صورتی ادرار تا چند روز پس از سیستواورتروگرام عادی است.

 در صورت مشاهده هرکدام از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

☑ قرمز بودن ادرار و وجود لکه‌های خون در ادرار

☑ عدم توانایی دفع ادرار تا 8 ساعت پس از آزمایش

☑ احساس تب، لرز و درد شدید در ناحیه شکم و پهلو که ممکن است علائم عفونت کلیه باشد.

☑ داشتن علائم عفونت ادراری که خود شامل موارد زیر است:

✔ احساس درد و سوزش هنگام دفع ادرار

✔ احساس دفع ادرار به‌صورت مکرر و مقدار اندک

✔ تراوش و قطره‌قطره شدن ادرار

✔ قرمز بودن و کدر بودن ادرار همراه با بوی نامطبوع

✔ درد و احساس سنگینی در پایین شکم

ویتامین ها و مکمل هایی برای افزایش گردش خون در اندام تناسلی

نتیجه ی سیستواورتروگرام

نتیجه آزمایش سیستواورتروگرام ممکن است بلافاصله پس از عکسبرداری آماده باشد یا اینکه ۱ الی ۲ روز بعد آماده گردد.

عوامل تأثیرگذار بر عکسبرداری

به دلیل برخی موارد ممکن است نتیجه عکسبرداری مفید واقع نگردد. برخی از این دلایل عبارت‌اند از:

  • وجود هرگونه باریوم انما باقی‌مانده در ادرار در نتیجه ی عکسبرداری که کمتر از ۴ روز از آن گذشته است.
  • عدم توانایی در دفع ادرار در هنگام عکسبرداری و بر اساس فرمان پزشک
  • درد ناشی از سوند موجود در مجرای ادرار

نکته: سیستواورتروگرام به دلیل عوارض ناشی از پرتو ایکس هرگز در زنان باردار استفاده نمی‌شود.

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی

 دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.2/5 - (41 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر ام پنجشنبه ۱۶ خرداد ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 176 مشاهده پرسش
    سلام حداقل سایز نرمال بیظه چقدره ممنون؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۱۶ خرداد ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      ۴ سانت

  • تصویر کاربر علی شنبه ۲۸ اردیبهشت ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 293 مشاهده پرسش
    سلام با توجه به ماه مبارک رمضان ای سوال برام مهمه من بعضی از مواقع اول ادرار مقدار کمی و چندین قطره آب سفید و تیره رنگی شبیه به منی از من خارج می شود بدون شهوت و تحریک و جستن و سست شدن بدن ایا این اب منی است یا خیر ؟ این آب چیست ؟ در ضمن من همیشه عمل استبراء که در زیر توضیح دادم را انجام می دهم با تشکر (استبرا عمل مستحبی است که مردها بعد از بیرون آمدن ادرار انجام می دهند برای آنکه اطمینان کنند ادرار در مجرا نمانده است.و روش آن این است که بعد از قطع شدن ادرار اگر مخرج غائط (مدفوع) نجس شده اول ان را تطهیر کنند بعد سه دفعه با انگشت میانه دست چپ از مخرج غائط تا بیخ آلت بکشند و بعد انگشت شست را روی الت و انگشت پهلوی شست را زیر ان بگذارند و سه مرتبه تا ختنه گاه بکشند و پس از ان سه مرتبه سر آلت را فشار دهند
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۲۸ اردیبهشت ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      منی نیست و با توجه به اینکه استبرا می کنید این آب پاک محسوب می شود

  • تصویر کاربر ابراهیم دوشنبه ۲ اردیبهشت ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 169 مشاهده پرسش
    موقع انزال مقداری از اسپرم هام به صورت ژله مانند و مایل به زرد رنگ هستن و حالت تیکه تیکه یی دارن میخواستم بپرسم راه درمانش چیه و اینکه فردا متاهل شدم مشکلی به وجود نمیاره؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۲ اردیبهشت ۹۸( 4 سال پیش)
  • تصویر کاربر تهران سه شنبه ۲۷ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 187 مشاهده پرسش
    لطفا بفرمایید کدام مرکز لیزر برای درمان آنژیوکراتوم خوب است؟ آیا شما امکان درمان آنژیوکراتوم روی پوست بیضه را دارید؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۲۷ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      بله من انجام می دهم

  • تصویر کاربر ehsan دوشنبه ۲۰ اسفند ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 2453 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر جباری من 33 سال سن دارم حدود 4 روز پیش صبح به قدری احساس ادرار داشتم که مثانه ام درد گرفته بود رفتم دستشویی هنگام تخلیه خوب تخلیه نمیشد قطع و وصل میشد و اون روز همش احساس داغی در آخر آلاتم داشتم حس خوبی نداشتم ولی فرداش خوب شدم دیگه هیچ علامتی که تکرر ادرار یا قطع وصل نداشتم فقط از اون موقع بعضی وقت ها احساس داغی در پشت بیضه یا بین بیضه و مقعد میکنم و موقع انزال همون قسمت ها داغ میشه که احساس خوبی بهم نمیده و حس میکنم کامل لذت نمیبرم در ضمن رنگ منی هم کمی زرد هستش خواستم ببینم مشکلی نیست ؟ نا گفته نماند من حدود یک ماه پیش خون در منی داشتم که دارم قرص سیپرو فلوکساسین و سلوکسیب مصرف میکنم س سوال نا گفته نماند من حدود یک ماه پیش خون در منی داشتم که دارم قرص سیپرو فلوکساسین و سلوکسیب مصرف میکنم‌
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۱۹ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)
    2. تصویر کاربر ehsan یکشنبه ۱۹ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام مجدد خدمت شما خوب چه دارویی استفاده کنم حقیقتش من خیلی روی این جریان حساس شدم و همش نگران هستم که نکنه مشکل پروستات یا واریکوسل یا سرطان داشته باشم برای همین هر روز فکرمو مشغول میکنه سر همین جریان حتی خیلی تمایل به روابط سکسی هم ندارم چون همش میترسم که الان چه اتفاقی میوفته و رنگ مایع منی چی هستش در کل این موضوع خیلی اذیتم میکنه شما چه پیشنهادی میدید به نظرتون نیاز به آزمایش کشت اسپرم و ادرار هست چون تو اینترنت سرچ کردم نوشته زردی اسپرم میتونه دلیل به عفونت باشه
    3. تصویر کاربر ehsan یکشنبه ۱۹ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)
      ایا همسرم هم باید دارویی مصرف کنه اگر مشکل من بابت عفونت بوده باشه چون من هیچ آزمایشی ندادم و اینکه رابطه جنسی برای مشکل من اشکال نداره
    4. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۱۹ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)
    5. تصویر کاربر ehsan یکشنبه ۱۹ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)
      ممنون فقط میشه لطف کنید اسم آزمایشهایی که باید بدم برام بنویسید که بدم آزمایشگاه که بدونن چه آزمایشی بگیرن
    6. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۲۰ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)
    7. نمایش سایر 5 پاسخ
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر