علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود 5000 ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین 200 تا 1200 مورد در هر 100 هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای 55 سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال 2000 حدود 191 میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

1- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

2- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

3- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

4- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

5- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

 دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (49 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر سارا دوشنبه ۶ اسفند ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 148 مشاهده پرسش
    سلام اقاي دكتر امروز عمل تنگي مجرا انجام دادم تا چه زماني كامل بهبود پيدا ميكنم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۶ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)

      سلام

      از پزشک معالج تان بایستی بپرسید

  • تصویر کاربر مازیار جمعه ۳ اسفند ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 81 مشاهده پرسش
    سلام دکتر وقت بخیر ،۲۶ سالمه دو طرف التمو که فشار میدم التم ۲ برابر میشه یعنی دور التم چربی گرفته رژیمم گرفتم خیلی تاثیر نذاشته میتونین کمکم کنین ؟اعتماد به نفسم صفر شده
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۳ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)
  • تصویر کاربر محمد چهارشنبه ۱ اسفند ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 1740 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و خسته نباشید خدمت جناب دکتر

    اینجانب جوانی 31 ساله هستم. بهار امسال با مشکل فوریت ادراری مواجه بودم که بعد از مدتی به طور خود به خود رفع گردید.

    برای مدت چندماه برهنه از حمام خارج می‌شدم تا این‌که آبان‌ماه امسال وقتی درب حمام را باز کردم، هوای سرد به من برخورد کرد و احساس کردم چند قطره ادرار در مجرا به صورت بی‌اختیار حرکت کرد. بعد از این موضوع، وقتی روی صندلی می‌نشینم، بعد از چند دقیقه حالتی پیش می‌آید که ادرار می‌خواهد خارج شود و بایستی خودم را بگیرم. همچنین وقتی ایستاده‌ام، به طور متناوب دچار احساس سوزش در مجرای ادرار و نیاز به ادرار کردن می‌شوم که بعد از مدتی ممکن است رفع گردد. هنگام ادرار کردن احساس سوزش و مشکل ندارم. به دلیل همان سوزش (حالت سیخ زدن) در مجرای ادرار، اگر مقدار نه چندان زیادی ادرار در مثانه جمع شود، دچار بی‌اختیاری ادرار می‌شوم. وقتی که در دستشویی خود را با آب سرد می‌شویم این وضعیت بدتر می‌شود. وقتی از حمام طولانی‌مدت خارج می‌شوم، فوریت ادراری بیش‌تری دارم. گاهی اوقات هم تکرر ادرار دارم.

    به پزشک متخصص مراجعه کردم و سونوگرافی هم انجام دادم که طبیعی بود و مشکلی نداشت (پروستات 28). دو سری لووفلوکساسین و سه سری داکسی سایکلین مصرف کردم، اما بهبودی حاصل نشده است. پروستا باریج و تامسولوسین هم مصرف کرده‌ام. دکتر اخیراً آزیترومایسین، ایمی‌پرامین و سولیفناسین سوکسینات داده‌اند که مطمئن نیستم با مصرف آن‌ها خوب شوم.

    این موضوع بنده را گیج کرده است و دقیقاً نمی‌دانم چرا مشکل برطرف نمی‌شود. حدس بنده وجود عفونت ادراری، التهاب مجرای ادرار یا سرمازدگی است. این بیماری مرا درمانده کرده است.

    لطفاً بفرمایید چکار کنم.

    با تشکر!
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۱ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)

      سلام

      به نظر من با ورزش بویژه ورزش دراز و نشست بهتر خواهید شد

  • تصویر کاربر گلی سه شنبه ۳۰ بهمن ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 212 مشاهده پرسش
    سلام چندین ساله دچار عفونت ادراری و کلیه میشم و با امپول جنتامایسین مشکل عفونت برطرف میشد سالی دو سه بار دچار عفونت میشم دلیلش رو هم نمیدونم خیلی دیر ب دیر برای دفع ادرار میتونم برم خیلی فشار ادرار هم ندارم ولی وقتی ک دستشویی میرم خیلی کم و در حین ادرار قطع و وصل میشه و به صورت دو شاخه و گاهی کج پهلو درد و کمر دردخیلی شدید ک گاهی امانمو میبره قسمت زیر شکم خیلی درد دارم و گاهی ب صورت تیر کشیدن هم جلو میره تب و لرز و حالت تهوع و سردرد خیلی بدی هم دارم ک گفتن بخاطر عفونته دیگ از این اوضام خسته شدم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۳۰ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)

      سلام

      بدون معاینه نمی توانم نظری بدهم و تشخیص یا درمانی را مطرح کنم. توصیه می کنم برای معاینه و در صورت نیاز انجام بررسی لازم حضورا به پزشک ارولوژیست مراجعه کنید.

  • تصویر کاربر صراف یکشنبه ۲۱ بهمن ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 302 مشاهده پرسش
    با سلام.
    12روز پیش عمل باز تنگی مجرا انجام و سوند فولی قرار داده اند.دیشب برای دفع مدفوع به دسشویی رفتم و الان همش احساس دفع ادرار دارم.داخل کیسه سوند هم ادرار جمع میشه ولی همش احساس دفع ادرار دارم.تا قبل دیشب نداشتم.
    علتش چیه.
    با تشکر.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۲۱ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)

      سلام

      اینحالت طبیعی است و بدلیل بالون سوند داخل مثانه می باشد.

درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر