علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود 5000 ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین 200 تا 1200 مورد در هر 100 هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای 55 سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال 2000 حدود 191 میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

1- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

2- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

3- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

4- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

5- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

 دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (49 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر علی پنجشنبه ۲ مرداد ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 221 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و تشکراز شما با توجه به تشخیص شما در مورد بیماری سیستیت اینترستیشیل آیا راه درمان قطعی و بهبودی کامل وجود دارد یا خیر؟ داروی خاصی و راه درمانی برای این بیماری میتوانید پیشنهاد کنید؟ با تشکر فراوان
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۲ مرداد ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      درمان قطعی ندارد مصرف زیاد آب خیلی مهم هست. داروهایی مثل گاباپنتین و نورتریپتیلین هم توصیه می کنند. ابته این داروها جزو داروهای اعصاب است که می تواند موثر باشد
  • تصویر کاربر یغما دوشنبه ۹ تیر ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 172 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر،من 35 سال سن دارم و مدت دو سال می باشد که متوجه شده ام یک کلیه دارم،هیچ مشکل کلیوی نیز پس از انجام آزمایش های مربوطه ندارم،لیکن از همان زمان ادرارم بصورت باریک و بدون فشار خارج می باشد،که دلیل انجام سونوگرافی دو سال پیش نیز همین موضوع بود که متوجه تک کلیه بودن مادرزادی شدم،اکنون مجددا سونوگرافی انجام دادم و مقداربسیارکمی پروستات من بزرگ بود و مدت یک ماه هر شب یک عدد کپسول امنیک 4 درصد استفاده کردم که افاقه نکرد لطفا اعلام فرمائید دلیل این موضوع چه می تواند باشد؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۹ تیر ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      شاید تنگی مجرای ادراری داشته باشید یا علل دیگری. لذا انجام تست یورودینامیک و شاید عکس رنگی از مجرای ادراری یا سیستوسکوپی نیاز باشد
  • تصویر کاربر edrisrahimi پنجشنبه ۲۲ خرداد ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 211 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتور
    من ۲۱ سالمه التم کوچک است در وقت شل ۴ سانته ودر نعوظ ۱۰ سانته قطرش هم ۱۰ سانته در نعوظ ایا مشکلی است میتونم عروسی کنم و ایا مریضی کوچکی واقعی الت دارم ممنون؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۲۲ خرداد ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      این سایز نرمال محسوب می شود
  • تصویر کاربر ریحانه.م دوشنبه ۱۹ خرداد ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 183 مشاهده پرسش
    با سلام آقای دکتر پس از دستشویی احساس خروج ادرار دارم گفتید از قرص فنازوپیریدین استفاده کنم به دکتر مراجعه کردم و این قرص رو مناسب ندیدند آیا راه دیگه ای هست که بفهمم وسواس دارم یا بیماری
    لطفا جواب بدهید دیگه اعصاب برام نمونده.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۱۹ خرداد ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      مصرف این قرص را برای تشخیص پیشنهاد. دا م نه درمان. هنوز هم توصیه مصرف 2 روز این دارو را دارم انتخاب با شما هست که نظر کدامیک را قبول کنید. این فقط یک تست تشخیصی است
  • تصویر کاربر احمد چهارشنبه ۱۴ خرداد ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 205 مشاهده پرسش
    با عرض سلام خدمت شما
    اقاى دكتر من ٢١ سالمه نزديك دو ماه هست كه خود ارضاييو كنار گذاشتم الان مشكلى كه دارم اينه كه موقع اتمام ادرارم مايعى بى رنگ كش مياد هميشه اينجوريه
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۱۴ خرداد ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      مشکلی است بیماری محسوب نمی شود
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر