بهترین درمان قطعی تنگی مجرای ادرار در زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی مجرای ادرار به معنای باریک شدن مجرای ادرار یا در واقع همان پیشابراه است. مجرای ادرار شما، لوله ای است که در طول پروسه دفع ادرار، ادرار را از طریق آلت تناسلی از مثانه به دریچه خروجی مجرای ادرار، یا همان دریچه روی نوک آلت تناسلی، منتقل می کند و به این ترتیب ادرار از بدن خارج می شود.

بسیاری از مردان مبتلا به تنگی مجاری ادرار، با ادرار کردن و کاهش جریان ادرار دچار ناراحتی زیادی می شوند. تنگی مجرای ادرار، می تواند به مرور ایجاد شود و منجر به فشار وارد کردن یا زور زدن در جریان پروسه خروج ادرار از بدن شود. اما در برخی دیگر از موارد، این مشکل به صورت کاملا ناگهانی و بدون هیچ مشکل قبلی ظاهر می شود و در این حالت، نیاز به مراقبت های فوری دارد.

علت تنگی مجرای ادرار چیست؟

به نظر می رسد شایع ترین علت این بیماری، التهاب مزمن و یا آسیب فیزیکی باشد. بافت اسکار یا همان زخم، می تواند به تدریج از موارد زیر تشکیل شود:

  • آسیب به آلت تناسلی یا کیسه بیضه و یا آسیب استرادل در ناحیه کیسه بیضه یا پرینه است.
  • عفونت ها، اغلب عفونت های مقاربتی مانند کلامیدیا
  • قرار دادن کاتترها یا ابزارها در مجرای ادرار در حین جراحی یا کارهای پزشکی

بافت اسکار باعث باریک شدن مجرای ادرار می شود و عمل دفع ادرار را دشوارتر می کند. گاهی اوقات، التهاب یا آسیب های وارده به مجرای ادرار، مدت ها قبل از اینکه تنگی مجرای ادرار رخ دهد و قابل توجه باشد، اتفاق می افتد. اما در موارد دیگر، تنگی مجرای ادرار بلافاصله پس از آسیب وارده به مجرای ادرار، اتفاق می افتد.

تنگی مجرای ادراری

علائم تنگی مجرای ادرار چیست؟

بارزترین علامت تنگی مجرای ادرار، ضعیف شدن سیستم دفع ادرار است. علائم این بیماری می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • زور زدن برای دفع ادرار.
  • درد در هنگام دفع ادرار.
  • عفونت مجاری ادراری.
  • پروستاتیت.

برخی از بیماران با میزان تنگی شدید مجرای ادراری، به طور کامل قادر به دفع ادرار نیستند. این وضعیت به عنوان احتباس ادرار شناخته می شود، که در واقع از نظر پزشکی یک وضعیت اورژانسی است. همچنین هیدرونفروز و نارسایی کلیه ممکن است در اثر بازگشت ادرار از مثانه ای که تخلیه ضعیفی دارد، به کلیه ها رخ دهد.

از طرف دیگر، تنگی مجرای ادرار می تواند باعث التهاب پروستات شود. مجرای ادرار شما توسط پروستات، که درست زیر مثانه قرار دارد، احاطه شده است. این التهاب پروستات را به نام پروستاتیت می شناسند. بازگشت ادرار نیز می تواند باعث عفونت های پیچیده دستگاه ادراری شود. البته این مشکلات را می توان با استفاده از آنتی بیوتیک ها و همچنین درمان مشکل تنگی مجرای ادرار، کنترل کرد.

انواع تنگی مجرای ادراری به همراه  عکس مجاری ادراری

تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) به دو نوع تقسیم می شوند:

  • تنگی های بخش قدامی (انتهایی)

درمان تنگی مجرای ادراری با مخاط دهان

تنگی های بخش قدامی مجرای ادراری (پیشابراه) عموما ناشی از عفوونت مثل عفونت های ناشی از گونوره (سوزاک)، التهاب مجرای ادراری (پیشابراه) مثل ابتلا به بیماری لیکن اسکلروزیس یا BXO، ضربه به آلت تناسلی، ضربه به زیر کیسه بیضه (ناحیه پرینه یا نشیمنگاه که حد فاصل مقعد و کیسه بیضه می باشد و به آن آسیب زین اسبی نیز می گویند)، و سابقه جراحی قبلی هیپوسپادیاس می باشد.

تنگی مجرا

  • تنگی های بخش خلفی (ابتدایی) مجرای ادراری (پیشابراه)

تنگی های بخش خلفی مجرای ادراری (پیشابراه) معمولا به دنبال سوند گذاری، تابیدن اشعه به ناحیه لگن، رادیکال پروستاتکتومی یا دیگر جراحی های پروستات، و آسیب های ناشی از ضربه به لگن بویژه شکستگی لگن بدنبال تصادف یا سقوط از ارتفاع ایجاد می شوند. گاهی اوقات علت تنگی مادرزادی بوده و یا اینکه علت مشخصی برای آن پیدا نمی شود.

تنگی پیشابراه

درمان تنگی مجرای ادراری

درمان تنگی مجرای ادرار عموماً به دو روش انجام می شود:

1- درمان تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) به روش متسع کردن (Urethral dilation)

روش های متعددی برای اتساع تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) وجود دارد مثل بالون زدن، استفاده از سوندهای فلزی مخصوص این کار، یا اتساع تنگی بوسیله سوند و توسط خود بیمار.

2- درمان تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) به روش بریدن تنگی (Internal urethrotomy)

بریدن تنگی زیر دید مستقیم (یورتروتومی) بوسیله تیغ مخصوصی که از داخل سیستوسکوپ عبور می کند انجام می شود و بعد از آن برای چند روز سوند تعبیه می شود. در مقایسه ای که بین دو روش متسع کردن و بریدن تنگی زیر دید مستقیم (یورتروتومی) از نظر میزان موفقیت و میزان عود مجدد تنگی انجام شده تفاوتی دیده نشده است. در کل میزان موفقیت درمان تنگی مجرای ادراری با این روش حدود 20% تا 30% تخمین زده می شود لذا بعضی ارولوژیست ها سوند زدن توسط خود بیمار بعد از برش با تیغ را به منظور کاهش میزان عود توصیه می کنند. اما در بعضی مطالعات دیگر دیده شده که نه تنها سوند زدن توسط خود بیمار بعد از برش با تیغ (یورتروتومی) باعث کاهش میزان عود نمی شود بلکه می تواند باعث بروز عوارض دراز مدت قابل توجه و درنهایت خودداری مریض از ادامه این کار شود. هرچه طول تنگی بیشتر باشد احتمال عود نیز بیشتر است.

عواملی که باعث افزایش میزان عود می شوند عبارتند از: سابقه یورتروتومی قبلی، تنگی های بیش از 2 سانتیمتر، وجود تنگی های متعدد، وجود عفونت ادراری در هنگام یورتروتومی، وجود تنگی در ناحیه مجرای پنایل (بخشی از مجرای ادراری که در داخل آلت تناسلی قرار دارد) و تنگی مجرای ادراری در ناحیه اسفنکتری(مجرای ممبرانوس)، و تنگی هایی که همراه با فیبروز وسیع در بافت اسفنجی اطراف مجرای ادراری (پیشابراه) می باشد. موارد فوق به پزشک کمک می کند تا بیمارانی که مناسب این روش درمانی هستند را به درستی انتخاب کند.

تنگی مجرا قبل و بعد از عمل

3- درمان تنگی مجرای ادراری با مخاط دهان

درمان قطعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) به کمک مخاط دهان یکی از جدیدترین دستاوردهای علم پزشکی در سال های اخیر بوده است که توسط دکتر محمد جباری متخصص ارولوژی و تیم پزشکی انجام شده است. مخاط دهان در ترمیم مجرای ادراری در ارولوژی مورد توجه زیادی قرار گرفته است چرا که مخاط دهان به راحتی در دسترس است، به راحتی می توان آن را از داخل دهان به دست آورد و محل برداشت آن در داخل دهان، کاملا مخفی و پوشیده می ماند. علاوه بر این مخاط دهان مو ندارد و غنی از الاستین بوده که آن را محکم و با دوام می سازد. استفاده از مخاط دهان در درمان تنگی مجرای ادرار به دلیل داشتن لایه ای نازک و پر رگ، تغذیه بافت پیوندی را تسهیل می کند.

فیلم عمل جراحی تنگی مجرای ادرار

برای درمان قطعی تنگی مجرای ادراری ،بیمار از سه روز قبل از عمل تنگی مجرا، دهان خود را با دهان شویه کلرهگزیدین بصورت منظم شستشو می دهد. نیم ساعت قبل از عمل برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز می شود که تا زمان خارج نمودن سوند بایستی مصرف آن را ادامه دهد. مدت زمان بستری در بیمارستان برای درمان تنگی مجرای ادرار 5 روز بوده و بیمار 2 تا 3 هفته سوند دارد و قبل از خارج کردن سوند بایستی از مجرای ادراری عکس رنگی گرفته تا از جوش خوردن محل پیوند اطمینان حاصل شود. قبل از عمل تنگی مجرای ادرار انجام عکس رنگی از مجرای ادراری برای ارزیابی محل، تعداد و طول تنگی و همچنین عکس رنگی از مثانه و مجرای ادراری در هنگام ادرار کردن در بررسی اختیار ادراری درگردن مثانه و اتساع مجرای ادراری قبل از محل تنگی کمک کننده و الزامی است.

در مواردی که تنگی مجرای ادراری در ناحیه انتهایی مجرای ادرار می باشد، معمولا پوست آلت را پائین می کشند و بدین ترتیب مجرای ادراری آشکار می شود.

تنگی مجرای ادراری

در مواردی که محل تنگی در ناحیه ابتدایی مجرای ادراری می باشد محل برش عمل از ناحیه زیر بیضه می باشد. بعد از باز کردن مجرای ادراری در محلی که تنگ می باشد.

درمان تنگی مجرای ادراری

مخاط دهان را به مخاط مجرای ادراری در محل تنگی پیوند می زنند و با این کار قطر مجرای ادراری در محل تنگی را از حدود 6 فرنچ به بالای 20 فرنچ می رسانند.

تنگی مجرای ادراریتنگی مجرای ادراری

عوارض عمل تنگی مجراری ادراری چیست؟

بیماران بایستی بدانند اگرچه این روش جراحی برای عملکرد جنسی کاملا بی خطر می باشد ولی عوارضی همچون تجمع موضعی خون در ادرار ( هماتوم)، عفونت، تنگی سوراخ خروجی ادرار یا فیستول در این روش مانند هر روش جراحی دیگر ممکن است رخ دهد.

درمان گیاهی تنگی مجرای ادرار

تنگی مجرا یک نقص مکانیکال هست لذا درمان دارویی ندارد چه شیمیایی و چه گیاهی!!! مثل اینکه بپرسید درمان گیاهی شکستگی استخوان درشت نی ساق پا چیست؟ قاعدتا درمان شکستگی استخوان جا انداختن و گچ گرفتن و بعضا جراحی است. در مورد تنگی مجرا هم درمان باز کردن تنگی به روش باز یا بسته است.

درمان تنگی مجرای ادرار با دارو

شاید مطالب زیر را هم دوست داشته باشید:

تنگی مجرای ادراری در زنان

مراقبت های بعد از عمل تنگی مجرای ادرار

  • بیماران ضمن انجام پیاده روی روزانه، از انجام هر گونه کار سنگین که باعث ایجاد فشار به ناحیه عمل می شود، پرهیز کنند.
  • مصرف فراوان مایعات به ویژه آب بسیار توصیه می شود تا جایی که رنگ ادرار بی رنگ و سفید شود؛ این کار از بروز عفونت پیشگیری می کند. توجه کنید که رنگ ادرار نباید زرد پررنگ باشد.
  • بهداشت ناحیه عمل بسیار مهم است. سوندها باید تمیز باشند و هیچ گونه ترشحی به آنها نچسبیده باشد. لذا شست و شوی روزانه ی محل عمل بسیار مهم است.
  • آنتی بیوتیک و داروهایی که پزشک تجویز کرده است، حتما می بایست به موقع مصرف شوند.
 دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (117 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر امیر چهارشنبه ۶ فروردین ۹۹( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 294 مشاهده پرسش
    با سلام و عرض خسته نباشید
    آقای دکتر بنده آقا مجرد و ۲۶ سال سن دارم و نزدیک به ۵ سال هست که درگیر تنگی مجاری هستم و تا الان ۵ بار عمل بسته و ۱ مرتبه عمل باز از زیر ببضه انجام دادم و اما متاسفانه باز تنگی مجاری من برمیگردد و حتی به پیشنهاد دکتر ۲ ماه روزی ۲ مرتبه بعد از آخرین عمل من که عمل باز بود به خودم سوند میزدم اما فایده ای نداشت و باز ادرار من باریک باریکتر میشود . واقعا دیگه خسته شدم از این وضع
    خواستم بدونم مشکل از چیه و راه چاره چیست ؟؟
    ممنون از شما
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۶ فروردین ۹۹( 4 سال پیش)

      سلام

      اطلاعات شما خیلی ناقص هست.

      علت تنگی ؟

      عکس قبل از عمل؟

      آخرین عکس بعد از عمل باز؟

      نوع جراحی باز؟

      پزشک جراح تان؟

    2. تصویر کاربر امیر چهارشنبه ۶ فروردین ۹۹( 4 سال پیش)
      سلام
      آقای دکتر این اتفاق ۱ شبه و بدون هیچ پیش زمینه ای ۵ سال پیش برای من اتفاق افتاد و ادار من بند آمد جوری که بیمارستان رفتم نتونستن سوند بزنن و از پایین ناف مستقیم سوزن بزرگی وارد مثانه من کردن

      . متاسفانه عکس قبل و بعد عمل را در سیل پارسال شیراز در خانه ما آمد از بین رفت . فقط میدونم که در عمل باز آن قسمت هایی که شامل چند گرفتگی بود برداشته شده و مجدد ۲ قسمت لوله مجاری بهم متصل شده ولی ۲ ماه کمتر بیشتر طول نکشید که مجدد به اتاق عمل رفته و عمل بسته انجام دادم .
      بنده ۲ مرتبه عمل بسته اول را پیش ۲ دکتر جداگانه (دکتر تدین ) و ( دکتر ضیغمی )

      و عمل باز را پیش دکتر اعجاز احمد _ و حدود ۲ ماه کمتر ۱ مرتبه بعد از عمل باز پیش دکتر احمد عمل بسته انجام
      و به پیشنهاد ایشان تا ۲ ماه هروز روزی ۲ مرتبه به خودم سوند میزدم

      تا اینکه ۳ ماه پیش باز عوود کرد

      و چون دکترم ایران نبود مجبور شدم برم( دکتر خانلری)

      و ایشون باز منو عمل بسته انجام دادن

      جالب اینجاست آقای دکتر همه این دکتر ها که بنده رفتم مورد بنده رو خیلی مورد عجیب توصیف کردند و میگفتن تا حالا همچین چیزی براشون پیش نیومده و برا اینکه کارنامه عمل های خودشون در بیمارستان خراب نشه دیگه بنده رو گفتن عمل نمیکنن به دلیل بازگشت مجدد به من پیشنهاد سوند زدن هروز رو دادن و من خیلی نا امید هستم از زندگی واقعا خسته شدم الان تفریبا ۳ ماه از عمل بسته من نگذشته که باز عود کرده
      واقعا نمیدونم چیکار کنم لطفا منو راهنمایی کنید سپاس
    3. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۶ فروردین ۹۹( 4 سال پیش)

      سلام
      عکس رنگی جدید می خواهم از مجرای ادراری یعنی هم RUG و هم  VCUG تا بتوانم به ما پاسخ دقیقی بدهم

    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر میلاد سه شنبه ۵ فروردین ۹۹( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 184 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر
    خسته نباشید
    من پسرم،22 ساله
    چندساله که در آلت تناسلیم،یکم پایین تر از ختنه‌گاه غده ای احساس میکنم
    چه در حالت عادی و چه در حالت نعوظ وجود داره و با لمس کاملا حس میشه
    دردی نداره و غیر این علائم دیگه ای هم نداره
    نه مصرف دخانیات داشتم و نه رابطه
    الان ولی خیلی میترسم چیز بدی باشه و اتفاق بدی بیفته
    میتونم لطفا نظرتونو بپرسم؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۵ فروردین ۹۹( 4 سال پیش)

      سلام
      با توضیحاتی که دادید به نظر نمیاد موضوع مهم و نگران کننده ای باشد ولی برای اطمینان توصیه می کنم در فرصتی مناسب معاینه شوید

  • تصویر کاربر Sh پنجشنبه ۲۹ اسفند ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 190 مشاهده پرسش
    سلام اقاي دكتر ، استنشاق بوي مواد ضد عفوني كننده بيمارستاني در حين ضد عفوني كردن سطوح منزل ، ميتونه باعث اسيب زدن به كليه ها و سوزش ادرار بشه؟ چون من هر وقت اين مواد رو اسپري ميكنم يه مزه تلخ توي دهنم حس ميكنم و بعدش اب ميخورم ميترسم به كليه هام اسيب بزنه چون سوزش ادرار دارم چند روزه، شش عدد سيپروفلوكساسين هم خوردم ولي بي اثر بوده،، ممنونم
    1. تصویر کاربر Sh سه شنبه ۲۷ اسفند ۹۸( 4 سال پیش)
      اقاي دكتر ميشه لطفا جواب بديد؟ خواهش مي كنم
    2. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۲۹ اسفند ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      آب زیاد بنوشید و این سوال را باید از یک متخصص نفرولوژی یا سم شناسی بپرسید تا دقیق تر بتونه کمک تان بکند.

    3. نمایش سایر 1 پاسخ
  • تصویر کاربر سعید چهارشنبه ۲۸ اسفند ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 160 مشاهده پرسش
    با سلام
    بنده دور آلتم ورم کرده و قرمز شده
    میخواستم بدونم آیا باید دارویی استفاده کنم و اینکه چه دارویی؟ 🙏🙏🙏 پیشاپیش سپاس فراوان
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۲۸ اسفند ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام ورم آلت تناسلی معمولا بدلیل خودارضایی یا سکس شدید و طولانی بروز می کند. البته حساسیت به مواد شوینده، ژل، ترشحات واژن و ... نیز از علل دیگر می توانند باشد. در موارد نادر عفونت هم می تواند از علل آن باشد.اگر شک به عفونت باشد توصیه به مصرف آنتی بیوتیک مثل قرص سیپروفلوکساسین 500 میلی هر 12 ساعت برای 10 روز می شود.  اگر درد و سوزش و خارش و قرمزی قابل توجهی ندارید نیاز به درمانی نیست و بتدریج طی روزهای آینده برطرف می شود. فعلا از فعالیت جنسی پرهیز کنید و اگر هم خارش و قرمزی و سوزش دارید می توانید از پماد هیدرو کورتیزون شب ها بمدت یک هفته و قرص ستریزن ۱۰ میلی روزی یک عدد برای ۱۰ روز استفاده کنید

  • تصویر کاربر m.mahdavi یکشنبه ۱۱ اسفند ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 166 مشاهده پرسش
    سلام خدمت آقای دکتر خسته نباشید، اول ممنون بابت وقتی که برای جواب به سوالات می گذارید. بعد خواستم عرض کنم تقریبا دو ماهی هست روی آلت خشک شده و پوست پوست شده بعصی مواقع هم زخم میشود ، خواستم ببینم چه راهنمایی میفرمایید؟ با عرض پوزش و شرمندگی یه عکس هم ارسال میکنم ممنون شرمنده از زحمتی که دادم.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۱۱ اسفند ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام احتمالا اگزما و آلرژی پوستی است. شب ها بمدت ۲ تا ۳ هفته پماد هیدروکورتیزون بزنید و مادام العمر از شامپو بچه برای شستن تناسلی در حمام استفاده کنید و هیمشه بعد از استحمام نیز لوسیون بدن بچه روی ناحیه تناسلی بزنید.

درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر