تشخیص تنگی مجرای ادراری با عکس rug

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی مجرای ادراری یکی از بیماری های مزمنی است که متاسفانه افراد زیادی بدلیل عدم آگاهی از اینکه با جراحی باز می توان آن را برای همیشه درمان کرد، سالیان متمادی از علائم آن رنج می برند. در این مقاله سعی می شود تا ضمن پرداختن به علل ایجاد کننده تنگی مجرا و همچنین علائم آن، به روش های تشخیص  تنگی مجرای ادرار از حمله عکس rug و درمان جراحی باز یا یوروتروپلاستی صحبت شود.

چه عواملی باعث تنگی مجرای ادراری می شوند؟

الف- شایع ترین علت بروز تنگی مجرا اقدامات درمانی یا تشخیصی است که توسط پزشکان و همکارانشان مثل پرستاران، بهیاران، تکنسین های اطاقا عمل و … انجام می شود مثل سوند گذاری، تراشیدن تومورهای مثانه یا پروستات از طریق مجرای ادراری و امثال آن.

ب- یکی دیگر از علل تنگی مجرا، ضرباتی است که مستقیم یا غیر مستقیم به مجرای ادراری وارد می شود مثل:

⛔ لگد خوردن به آلت یا زیر بیضه ها (لای پا) در حین نزاع یا ورزش های رزمی یا شوخی های نابجا

⛔ برخورد لای پا با لبه ی جدول یا حین پریدن از روی مانع

⛔ برخورد ضربه ی محکم زین دوچرخه یا اسب به لای پا

⛔ شکستن بخش قدامی لگن حین تصادف با وسایل نقلیه یا سقوط از ارتفاع یا ماندن زیر آوار

⛔ عفونت مجرای ادراری درمان نشده در اثر روابط جنسی محافظت نشده و پر خطر

⛔ علل مادرزادی که البته این علت ناشایع می باشد

⛔ علل ناشناخته

تشخیص تنگی مجرای ادرار

مهم ترین نکته، شک بالینی قوی دکتر اورولوژی به وجود تنگی مجرای ادراری است. وقتی پزشک به تنگی مجرای ادرار شک می کند، ممکن است یک یا همه ی موارد زیر را برای شما درخواست کند:

1- عکس رنگی مجرا یا RUG یا Retrograde Urethrography

 این روش برای تشخیص تنگی های بخش قدامی مجرای ادراری درخواست می شود. در این شیوه ی عکس گرفتن سوند را 1 تا 2 سانت وارد مجرای ادراری کرده و سپس ماده رنگی را بداخل مجرا تزریق می کنند و حین تزریق، عکس گرفته می شود.

عکس رنگی مجرا یا RUG

Retrograde Urethrography

2- عکس رنگی مثانه در حال ادرار کردن یا VCUG یا Voiding CystoUrethrography

این روش برای تشخیص تنگی های بخش خلفی مجرای ادراری و همچنین آسیب های مثانه انجام می شود. در این نوع عکس، پس از اینکه مثانه را با ماده ی رنگی پر می کنند؛ بیمار شروع به ادرار کردن کرده و حین ادرار کردن، عکس گرفته می شود.

عکس رنگی مثانه در حال ادرار کردن یا VCUG

3- سیستوسکپی

 این روش تشخیصی اگر چه در مطب و با بیحسی موضعی هم قابل انجام هست، ولی معمولا در بیمارستان و تحت بیهوشی خفیف با وسیله ای بنام سیستوسکوپ که مجهز به لنز برای مشاهده مجرای ادراری و پروستات و مثانه می باشد، انجام می شود.

چگونه تنگی مجرا درمان می شود؟

✅ روش جراحی بسته

مزیت روش بسته، کوتاه بودن مدت بیهوشی و بستری و همچنین کوتاه بودن زمان سوند داشتن بیمار است؛ ولی بزرگ ترین ایراد روش بسته، عود تنگی بعد از مدتی کوتاه می باشد؛ بطوریکه بین 70 تا 90 درصد احتمال عود تنگی وجود دارد. لذا برخی از متخصصین ارولوژی برای جلوگیری از عود تنگی به بیمار توصیه می کنند تا هر چند روز به خودشان سوند بزنند تا مجرا مجددا تنگ و بسته نشود. در روش بسته بعد از باز کردن مجرا، بیمار به مدت 5 تا 7 روز سوند خواهد داشت. روش بسته به دو شیوه انجام می شود:

1- دیلاتاسیون یا اتساع سازی مجرای ادراری

 در این روش تنگی را به وسیله سوندهای فلزی از شماره های کوچک تا بزرگ، بتدریج متسع و باز می کنیم.

2- اینترنال یورتروتومی

 در این روش تنگی مجرا به وسیله ی تیغه مخصوص و البته زیر دید مستقیم، برش داده می شود.

✅ روش جراحی باز یا یورتروپلاستی

 این شیوه جراحی نیاز به تبحر و مهارت زیاد دارد و اصولا بایستی توسط جراحان اورولوژیست که در زمینه ترمیمی فوق تخصص دارند، صورت پذیرد تا بهترین نتیجه و کم ترین عوارض را به همراه داشته باشد. مهم ترین مزیت این روش آنست که احتمال عود تنگی بسیار کم و در دستان فوق تخصص اورولوژی ترمیمی بین 2 تا 10 درصد می باشد. در این روش، بیمار می بایستی سه هفته سوند داشته باشد و بعد از سه هفته عکس رنگی مجرا از کنار سوند گرفته می شود و اگر محل پیوند بخوبی جوش خورده باشد، سوند خارج می شود.

جراحی باز یا یورتروپلاستی

متاسفانه خیلی از بیماران و حتی برخی از متخصصین اورولوژی که اشراف و تسلط کافی به این شیوه ی جراحی که نوعی جراحی سخت و فوق تخصصی است ندارند، این دسته از بیماران را به بهانه وجود عوارض زیاد مثل بی اختیاری ادراری و ناتوانی جنسی از انجام جراحی باز منع کرده و به نوعی می ترسانند؛ درصورتیکه این حرف نادرست بوده و این عوارض در جراحی باز رخ نمی دهد. روش جراحی باز به دو شیوه انجام می شود:

✅  یورتروپلاستی انتها به انتها (End To End Urethroplasty)

در این روش که برای درمان تنگی هایی با طول نسبتا کوتاه به کار می رود، محل تنگی را برداشته و دو انتهای سالم مجرا را به هم پیوند می زنند.

✅ یورتروپلاستی با پیوند مخاط دهان (داخل گونه) (Buccal Mucosal Graft Urethroplasty)

در این روش که برای درمان تنگی های با طول بلند بکار می رود، محل تنگی را در طول مجرا برش داده و متناسب با اندازه طول تنگی از مخاط داخل دهان برداشته و به محل تنگ شده مجرا اضافه کرده و به این نحو تنگی را متسع و باز می کنند. در روش یورتروپلاستی با پیوند مخاط دهان، مشکل جدی برای دهان پیش نمی آید و از آنجایی که محل برش از داخل دهان هست، جای آن پنهان مانده و با بخیه جذبی ترمیم می شود.

افرادی که دچار تنگی مجرای ادراری می شوند با چه علائم و نشانه هایی مواجه هستند؟

قبل از هر چیز بایستی بدانید که علائم تنگی مجرای ادراری مختص تنگی مجرا نبوده و در برخی بیماری ها و موارد دیگر مثل بزرگی خوش خیم پروستات، التهاب پروستات یا پروستاتیت، مثانه ی عصبی یا تنبلی مثانه، اسپاسم عضلات خروجی مثانه و در برخی افراد وسواسی نیز دیده می شود. لذا وجود عوامل ایجاد کننده ی تنگی و همچنین شک بالینی پزشک کلید حرکت به سمت تشخیص تنگی می باشد. این علائم شامل:

– کاهش فشار ادرار

– باریک شدن جریان ادرار

– سوزش ادرار

– افزایش دفعات ادرار کردن (تکرر ادرار)

– عدم تخلیه کامل ادرار

– طولانی شدن زمان ادرار کردن و سر دستشویی نشستن

– فوریت در ادرار کردن

تکرر ادرار

– قطع و وصل شدن ادرار

– قطره ای آمدن بخش انتهایی ادرار

– زور زدن حین ادرار کردن

– معطل شدن برای شروع جریان ادرار

– همراه شدن خون با ادرار

– بیدار شدن در شب برای ادرار کردن (شب ادراری)

– درد حین ادرار کردن

🛑 بیشتر بخوانید: علت خون در ادرار

عوارض تنگی مجرای ادراری

⚠ احتباس ادراری یا به اصطلاح شاش بند شدن

⚠ عفونت های ادراری عود کننده

⚠   عفونت بیضه و پروستات

⚠ نازایی بدلیل عدم خروج مناسب و کامل منی

⚠ نارسایی کلیه

⚠ آسیب عضلات مثانه

⚠ بی اختیاری ادراری

عکس مجرای ادرار مرد
عکس مجرای ادرار بانوان
 دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.8/5 - (73 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر تهرانی دوشنبه ۲۳ تیر ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 174 مشاهده پرسش
    خسته نباشید.آقای دکترتوروخداجوابم رابدهید خیلی ممنون میشم.هردوبیضه ام پنهانند وفقط یکی بعضی وقتها بیرون میاد.آیاتوانایی تولید اسپرم روداره/ومشکلی نداره یاباید عمل کنم.آیاتواعتماد به نفس وترسونبودن دربرابرمشکلات تاثیر دارد.یانه./؟؟؟باسپاس فراوان
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۲۳ تیر ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      حتما بایستی عمل کنید وآزمایش اسپرم بدهید
  • تصویر کاربر فریور شنبه ۲۱ تیر ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 344 مشاهده پرسش
    با سلام و عرض ادب :موضوع فوق از سنگ در مسیر میباشد یا عفونی شدن کانال ؟
    قبلا از پاسخ شما متشکرم.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۲۱ تیر ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      هر دو مورد هم می تواند باشد
  • تصویر کاربر محمد یکشنبه ۱۵ تیر ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 2431 مشاهده پرسش
    سلام ، خسته نباشید من یک پسر 4/5 ساله دارم که از حدود 3 سالگی متوجه شدم الت تناسلی اش به سمت چپ کج میشود( هنگام ادرار کردن این حالت رخ میدهداز حالت مستقیم تقریبابه حالت L تبدبل میشود)ایا نیاز به درمان دارد یابرای زندگی مشترک مشکلی ایجاد میکند؟ باتشکر ازکمک شما
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۱۵ تیر ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      امکان ایجاد اشکال در زندگی مشترک هست بهتره معاینه شوند و اگر مشکل همراه دیگری در معاینه توسط ارولوژیست نداشتند ارزیابی و درمان نهایی به سنین بعد از بلوغ موکول شود
  • تصویر کاربر شهلا دوشنبه ۲ تیر ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 236 مشاهده پرسش
    با سلام و حترام فراوان و سپاس از پاسخ جناب عالی
    پیرو پاسخ شما، خدمتتان عرض می کنم که کشت ادرارم منفی بود. ولی آنتی بیوتیک (Ofloxacin 200) هم خوردم.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۲ تیر ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      در اینصورت بهتره سیتولوژی ادرار داده و سیستوسکوپی شوید
  • تصویر کاربر مجید پنجشنبه ۱۵ خرداد ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 209 مشاهده پرسش
    با سلام مجدد و دعای سلامتی همیشگی برای شما
    جناب دکتر من عکس واضح تر رو به خدمت ارسال کردم.من بعد از سوزش شدید به دکتر مراجعه کردم و ایشون عکس رنگی vcug برام نوشتن که با سوند فولی 16،14، و حتی سوند نولاتون 12 هم عبور نکرد وباعث خونریزی شد که دکتر روش cug رو تجویز کردن که این عکس cug هست. هم دکتر رادیولوژیست و هم اورولوژويیست(با شک تاثیر سوند زدن) گفتن که تنگی داری و تجویز جراحی با سیستوسکوپ دادن که بنده اجتناب کردم.در حال حاضر هم سوزش ندارم ولی ادرارم کند و باریک میاد و مجبورم به مثانه فشار بیارم برای تخلیه.قطر مثانه هم 6 میلیمتر هست. بیماری زمینه ای بنده هم تا 10 سال پیش شب ادراری بود که بدون دارو درمانش کردم و از اون به بعد خروج قطره ای ادرار رو دارم.آزمایشای خون و ادرار و مدفوع هم هیچ مورد مشکوک به عفونت یا... نشون نداد.میدونم با سوالای زیادم جسارت میکنم ولی خدا الان فقط شما رو برا یاری من گذاشته.لطفا راهنماییم کنید.
    <سلامتی برایتان>
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۱۵ خرداد ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      در این گرافی شما تنگی شدید(اگرچه طول آن کوتاه است) در مجرای ادراری دارید که حتما بایستی سیستوسکوپی و یورتروتومی کنید (یعنی با تیغ تنگی را برید و گشاد کرد) البته احتمال عود مجدد تنگی وجود دارد که در اینصورت بایستی جراحی باز شوید. اگر درمان نکنید قطعا مثانه و کلیه های شما آسیب خواهد دید کما اینکه الان هم کمی آسیب دیده و مثانه شما ضخیم شده و به 6 میلی متر رسیده است
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر