وازکتومی (Vasectomy)

وازکتومی یکی از روشهای متداول در تمامی دنیا جهت جلوگیری از باروری در مردان می باشد که فواید و عوارضی ممکن است داشته باشد.

وازکتومی یکی از روشهای متداول در جلوگیری از باروری مردان می باشد. در این روش با جراحی کوچک مسیر وازدفران را که وظیفۀ عبور اسپرم  از بیضه به سمت پروستات و مجرای اداری دارد را مسدود می کنند.

این روش با بی حسی موضعی و درد کم و  جراحی کوتاه مدت و ارزان قیمت است. درصد موفقیت 95 درصد الی 5/99 می باشد که بسته به روش وازکتومی متفاوت می باشد.

روش انجام وازکتومی چیست؟

در روشی به نام NSIV که به نام وازکتومی بدون تیغ معروف می باشد بدون برش پوست با تیغ جراحی، از طریق سوراخ کوچکی بر روی پوست، به محل مجرای وازدفران دسترسی پیدا کرده و وازکتومی انجام می گردد.

عوارض بعد از وازکتومی چیست؟

وازکتومي یکی از کم عارضه ترین روشهای جلوگیری از باروری می باشد عوارض آن بسیار کم و شامل عوارض تکنیکی جراحی، مثل احتمال خونریزی و هماتوم در کیسه بیضه و ایجاد عفونت محل جراحی می باشد. عوارض دیررس مثل درد دائمی و یا درد هنگام نزدیکی که به ندرت رخ می دهد. همچنین با گذشت زمان ، احتمال باز کردن مجدد مسیر و باروری کمتر می گردد.

آیا وازکتومی منجر به نارسایی جنسی می گردد؟

وازکتومي از نظر علمی تأثیری بر روی ناتوانی جنسی ندارد و منجر به کاهش و یا افزایش تمایل و توانایی جنسی نمی گردد و فقط حجم مایع منی 5/0 (نیم) میلی لیتر کمتر از قبل از وازکتومی می گردد و مایع منی حاوی اسپرم نیست. در موارد متعددی که بیمار پس از وازکتومی اظهار کم شدن تمایل یا توانایی جنسی دارد صرفاً تأثیر عصبی و روحی عمل می باشد و تأثیر جسمی نیست.

اسپرم ساخته شده در بیضه هنگام نزدیکی در مسیر لولۀ وازدفران حرکت می کند و پس از رسیدن به محل وازکتومی شده، پشت محل انسداد مجتمع می گردد و به تدریج با گذشت زمان بخشی از آن جذب بدن می گردد.

آیا پس از وازکتومی، در صورت تمایل می توان مجرای وازدفران را مجدداً باز نمود؟

درصورت تمایل فرد به باروری مجدد، قابلیت باز کردن مجدد لوله به روش جراحی می باشد. البته بایستی در نظر داشت که درصد موفقیت باز کردن مجدد وازدفران قطعی و ۱۰۰ درصد نمی باشد. چون به مرور زمان افزایش فشار مجاری اسپرم، به تدریج منجر به تخریب بافت مجاری و لوله های اسپرم ساز (seminifrous Tubul) می گردد.

چه بیماری کاندید مناسبی برای باز کردن مجرا وازدفران پس از وازکتومی می باشد؟

اگر فردی احتمال دارد در آینده داوطلب داشتن فرزندی باشد توصیه می گردد که از انجام وازکتومي صرف نظر کند. ولی اگر به هر دلیلی فرد وازکتومی شده خواستار داشتن فرزندی دیگر شد می توان با جراحی (وازو وازستومی) اقدام به باز کردن مجرا کرد.

هرچه فاصله زمانی بین انجام وازکتومی و جراحی باز کردن لوله کمتر باشد و تکنیک انجام جراحی بهتر باشد ، شانس موفقیت عمل بیشتر خواهد شد . بهترین زمان کمتر از ۲ سال فاصله زمانی و در فردی که بیش از ۱۰ سال از وازکتومی گذشته باشد کمترین درصد موفقیت انتظار می رود.

روش انجام باز کردن مجدد وازکتومی چیست؟

بر خلاف وازکتومی که اقدامی ارزان قیمت ، سریع و از نظر تکنیکی آسان می باشد، باز کردن آن روشی مشکل ، زمان بر، و  گران قیمت  می باشد. بهترین روش انجام به روش میکروسرجری (استفاده از میکروسکوپ و بزرگنمایی حین جراحی) می باشد و دقت و ظرافت حین جراحی تعیین کننده می باشد.

پس از انجام یک عمل وازووازوستومی موفق ، حتی باز ممکن است جهت بارور شدن احتیاج به درمان دارویی و یا اقدامات کمک لقاحی نیز باشد.

در صورت بروز درد پس از وازکتومی چه اقدامی بایستی انجام گیرد؟

از عوارض دیررس وازکتومي درد می باشد این درد ممکن است دائمی و یا هنگام تحریک جنسی و نزدیکی باشد دلیل بروز درد در بعضی افراد به درستی مشخص نیست. ممکن است افزایش فشار حرکت اسپرم، در لوله مسدود شده، عامل آن باشد ولی عوامل عصبی و روحی معمولاً بسیار تأثیر گذار است.

 به هر حال درمان درد در بیمارانی که درد باعث آزار طولانی مدت می گردد باز کردن مجدد مجرای وازدفران و یا خارج کردن تمامی مسیر لولۀ وازدفران می باشد  که خود این اقدام روش هزینه بر و زمان بر است.

اقدامات لازم بعد از وازکتومی چیست؟

۲۴ ساعت استراحت پس از انجام وازکتومي لازم است، مسکن و در صورت صلاحدید  پزشک جراح، آنتی بیوتیک لازم است . همچنین مدت حدود ۳ ماه پس از وازکتومی، زمان لازم است بگذرد تا مایع منی فرد فاقد اسپرم و کاملاً نابارور  گردد.

 ۳ ماه پس از وازکتومی لازم است آزمایش مایع منی از نظر وجود اسپرم در دو مرحله انجام گیرد و در صورتی که مقدار اسپرم صفر باشد فرد می تواند عمل را موثر و کامل شده بداند، لذا پس از وازکتومي تا ۳ ماه سایر اقدامات جلوگیری کننده از باروری مثلاً استفاده از کاندوم توصیه می گردد.

برای بستن لوله مردان به چه دکتری مراجعه کنیم؟

برای بستن لوله مردان می بایست به متخصص ارولوژی مراجعه کنید.