تشخیص و درمان بیماری هیدروسل

هیدروسل به تجمع مایع در کیسه ای که در اطراف بیضه وجود دارد گفته می شود و معمولا در یک طرف بوجود می آید اما گاهی دو طرفه می باشد. هیدروسل در نوزادان شایع است، اما در اکثر موارد در طی سال اول زندگی خودبخود برطرف می شود.

همچنین هیدروسل می تواند در بچه بزرگ تر و همچنین در بالغین و افراد بزرگسال نیز دیده شود. هیدروسل معمولا دردناک نیست و خطری برای فرد ایجاد نمی کند مگر آنکه خیلی بزرگ شده و ایجاد سنگینی و احساس ناراحتی در فرد نماید.

انواع هیدروسل

هیدروسل به دو نوع به شرح زیر تقسیم می شود:

• هیدروسل غیر مرتبط (Noncommunicating)
• هیدروسل مرتبط (communicating)

#هیدروسل غیر مرتبط

هیدروسل noncommunicating زمانی رخ می دهد که کیسه بسته می شود، اما بدن فرد قادر به جذب مایع نیست. در نتیجه مایع باقی مانده به طور معمول در عرض یک سال جذب بدن می شود.

#هیدروسل مرتبط

هیدروسل communicating نیز زمانی رخ می دهد که راه ارتباطی بین بیضه و شکم باز مانده باشد. در این حالت سیالات به سادگی می توانند به درون آن جریان داشته باشند.

علت هیدروسل

علت هیدروسل نامعلوم است. در نوزادی ممکن است به دلیل باز ماندن سوراخی بین شکم و کیسه بیضه منجر به بروز هیدروسل شود که در این موارد حجم مایع هیدروسل که از شکم وارد کیسه می شود در طول روز متغییر است. در حالت معمول این سوراخ به هنگام تولد بسته می شود ولی در عده ای سوراخ باز مانده و منجر به بروز هیدروسل می شود.هیدروسل در بزرگسالی می تواند در اثر عفونت بیضه یا اپیدیدیم، التهاب، جراحی در ناحیه کیسه بیضه یا ناحیه کشاله ران، و سرطان بیضه ایجاد شود.

علائم هیدروسل

هیدروسل علامتی ایجاد نمی کند و بصورت بزرگی کیسه بیضه تظاهر می کند.  دیگر علائم احتمالی به صورت درد بیضه، احساس سنگینی، تورم، قرمزی پوست کیسه بیضه یا احساس فشار بر روی قاعده آلت تناسلی باشد.

تشخیص هیدروسل

تشخیص هیدروسل با معاینه توسط پزشک داده می شود. گاه پزشک با تاباندن نور و عبور نور از کیسه پر از آب اطراف بیضه تشخیص را مسجل می کند. از سونوگرافی نیز برای قطعی کردن تشخیص می توان کمک گرفت.

آیا هیدروسل خطرناک است؟

هیدروسل معمولا خطرناک نیست و معمولا زمانی توصیه به درمان می شود که باعث درد یا سنگینی زیاد یا احساس خجالت در فرد به دلیل بزرگی بیش از حد شود. البته هیدروسل نوزادان اگر بعداز یکسالگی باقی بماند با توجه به وجود راه ارتباط بین کیسه بیضه و شکم، توصیه به درمان می شود.

آیا هیدروسل باعث ناباروری می‌شود؟

سوالی که اغلب افراد در صورت ابتلا به هیدروسل از پزشک خود می‌پرسند این است که آیا هیدروسل باعث ناباروری می‌شود؟ هیدروسل به خودی خود عامل ناباروری نیست اما ممکن است همراه با عوامل زمینه‌ای در بیضه مثل عفونت یا توده باشد که این عوامل، تولید یا عملکرد اسپرم‌ها را دچار اختلال می‌کنند،هیدروسل را با واریکوسل اشتباه نگیرید، واریکوسل باعث ناباروری می‌شود که البته هنوز علت آن معلوم نیست. برخی از کارشناسان معتقدند که وریدهای بیضه، خون را در شریان بیضه سرد می‌کنند و به این ترتیب به حفظ درجه حرارت مناسب برای تولید مناسب اسپرم کمک می‌کنند. واریکوسل با مسدود کردن جریان عادی خون، ممکن است باعث شود درجه حرارت بیضه‌ها بیش از حد بالا رود و به این ترتیب بر تولید اسپرم و حرکت آن اثر بگذارد.

درمان هیدروسل

درمان هیدروسل جراحی است. کشیدن آب هیدروسل با سوزن هم می تواند باعث عفونت شود و هم اینکه احتمال عود هیدروسل زیاد است لذا توصیه به انجام آن نمی شود.

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی و فوق تخصص ارولوژی ترمیمی