علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود 5000 ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین 200 تا 1200 مورد در هر 100 هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای 55 سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال 2000 حدود 191 میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

1- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

2- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

3- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

4- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

5- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (49 امتیاز)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.پاسخ شما تا 2روز از طریق پیامک و ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد.

پیگیری سوال قبل

   برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر سامان پنجشنبه ۳ مرداد ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 674 مشاهده پرسش
    سلام
    من سال گذشته تنگی شدید مجرای ادرار داشتم اورتروتومی داخلی انجام دادم.الان مثل قبل تنگ شده
    و چون عود کرده میتونم معافیت از سربازی بگیرم طبق این بند از دفترچه👇

    بند 1:

    انسداد ادراري به دلايل عضوي يا عفوني يا فونكسيون :
    الف) در صورتيكه برطرف كردن انسداد فقط با عمل جراحي امكانپذير بوده و عود كرده باشد : معاف دائم

    توضیحات بند(1)جزء (الف):توضیح اینکه عمل جراحی در مراکز درمانی دانشگاهی ویا نیرو های مسلح مدنظر بوده و چنانچه عود بیماری به وسیله یکی از روشهای IVP یا DTPA یا گزارش کاهش ضخامت پارانشیم کورتکس بیش از 7 میلیمتر در سونوگرافی به اثبات برسد از مصادیق این بند میباشد راه درمان چه چیزی پیشنهاد میکنین
    پیشاپیش از پاسخگویی شما متشکرم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۳ مرداد ۹۸( 4 سال پیش)
  • تصویر کاربر پویا جمعه ۲۱ تیر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 187 مشاهده پرسش
    سلام
    بنده گرفتگی مجاری ادراری داشتم که عمل بسته انجام دادم و تا یکی دو ماه خوب بود. بعدش عود کرد. و تقریبا ۸۰ درصد علائم قبل برگشت. ورم پروستات گرفتم. و الان دوتا گرفتی دارم. گرفتی شدید و مبهم (که دکتر گفت فقط باید در حین جراحی باز ببینم شرایطش چجوریه) در محل بین اسفنکتر و پروستات و یک گرفتگی خفیف در جلوتر مجرا. حالا با توجه به شرایطم آیا من مشمول معافیت دائم خواهم شد اگه الان قبل از جراحی باز اقدام کنم؟
    جدا ازین مساله من در شیراز توسط دکتر صالحی پور عمل(بسته) شدم. و بعد با برگشت علائم، توسط چند دکتر دیگر و یک پروفسور به دکتر میر کاظمی ارجاع داده شدم که گفتن عمل بسته نباید انجام میدادم و از اول معلوم بوده جراحی باز گزینه نهاییه.
    اگه ممکنه در مورد عمل و پزشک در شیراز منو راهنمایی کنید.
    ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۱ تیر ۹۸( 4 سال پیش)
  • تصویر کاربر محمد جمعه ۲۱ تیر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 184 مشاهده پرسش
    باسلام خدمت دکتر جباری بنده ۵۰ سالمه بیماری تنگی مجرا دارم از سوند شکمی استفاده میکنم و بنده ب بیمارستان شهدای تجریش رفتم و به بنده گفتن باید تو نوبت وایستی تا بنده رو عمل کنن ایاشما نزدیک ترینزمان بنده رو عمل انجام دهی چقدر هزینه میشه اگ زودتر جواب بدین ممنون میشم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۱ تیر ۹۸( 4 سال پیش)
  • تصویر کاربر علی جمعه ۱۴ تیر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 276 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید.
    بنده کیست اپیدیدیم دارم.احساس پری بیضه دارم میشینم تو ماشین کیسته درد میکنه .من میخوام این کیستو در ارم.شما میتونید با بهترین روش با حداقل اسیب به اپیدیم اینو برام در ارین؟ این کیست دس میزاری شبیه لیپومه مطمنین کیسته .سونوگرافی میگه.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۱۴ تیر ۹۸( 4 سال پیش)
  • تصویر کاربر سلام یکشنبه ۹ تیر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 206 مشاهده پرسش
    پسر من 22ماهشه .
    هایپوسپادیاس از نوع خفیف داره .
    دکتر اول گفت باید 18متهگی عمل بشه .
    18ماهگی بردم دکتر که فروردین امسال بود والن میگه باید بزاری یکسال دیگه حداقل بزرگتر بشه .


    وکجی الت تناسلی رو هم بهش اضافه کرده وختنه شده هست ودکتر گفت ختنه نکنید

    ولی عیچ مشکلی تو دفع ادار یا کلیه نداره فقط سوراخ مجرای اداریش از جای اولیه کمی پایین تره ...

    ممنون میشم دکتر جواب سوالم رو بدین که باید چیکار کنم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۹ تیر ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      سن عمل در همان دروان کودکی و 6 تا 12 ماهگی است ولی خیلی از ارولوژیست ها با توجه به جثه ریز بچه ترجیح می دهند بچه بزرگتر شود بعد عمل کنند. ضمن اینکه در موارد خفیف ، عمل فقط جنبه زیبایی دارد و اگر هم عمل نکنید اتفاقی نمی افتد

درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی

پرسش از دکتر