علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود 5000 ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین 200 تا 1200 مورد در هر 100 هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای 55 سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال 2000 حدود 191 میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

1- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

2- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

3- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

4- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

5- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (49 امتیاز)
  • تصویر کاربر حمید جمعه ۲ اسفند ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 332 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و خسته نباشید
    جهت تشخیص بیماری واریکوسل سونوگرافی انجام دادم
    جواب : وجود دو کیست اپیدیمال با قطر ۸و۵ mm در سمت چپ و اتساع ورید اطراف CORD و بیضه چپ با حداکثر قطر ۲.۶ mm هنگام مانور والسالوا
    آیا بنده واریکوسل دارم ؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲ اسفند ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      زیر 3 میلی اهمیتی ندارد.

  • تصویر کاربر محمد پنجشنبه ۱ اسفند ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 233 مشاهده پرسش
    با سلام خسته نباشید
    آقای دکتر و عمل وایکوسل در اول آذر ماه انجام دادم و در 20 بهمن ازمایش اسپرم دادم ولی متاسفانه درصد اسپرم حرکتی رو یک درصد نشان داده من چه راه حلی رو پیش بگیرم که به نتیجه برسم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۱ اسفند ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      لقاح آزمایشگاهی یا IVF

  • تصویر کاربر mr.gol یکشنبه ۲۷ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 234 مشاهده پرسش
    سلام.من 15 سالمه و بیضه‌چپم خیلی کوچیک تره راستمه.داخل بیضه چپم رگای بزرگ زیادی هس و خودم میتونم روی 2 تا بیضم مویرگای قرمزی ببینم ک زیاادن.داخل اینترنت دیدم ک نوشته بود علااعم واریکوسه و باید عمل بشه.یکی از دوستامم عمل داره و خرجش زیااده.میترسم واریکوسل داشته باشم و باید عمل کنم.ما دستمون یکم تنگه.بایو چیکار‌کنم؟؟؟؟؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۲۷ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      بهتره معاینه شوید ببینید واریکوسل دارید یا خیر

  • تصویر کاربر سعید جمعه ۲۵ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 238 مشاهده پرسش
    سلام دکتر من بعد از رابطه که طولانی باشد از شکمم تیرمیکشه تا بیضه چپم که نمیشه به بیضه دست زد وبعد خوب میشود وکاهی وقت ها یه درد خیف توی کشاله رانم میفته خودم حس میکنم بیضه چپم یه جور دیگ وامیسه و نزدیک ۵ بار سنوگرافی کردم گفتم همه چی طبیعیه
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      احتمالا اسپاسم‌عضلات هست یا منشا عصبی از کمر دارد شاید با ورزش بتدریج بهتر شود

  • تصویر کاربر محمد جمعه ۲۵ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 243 مشاهده پرسش
    باسلام و خسته نباشید من 15سالمه اقای دکتر اما هنوز منی ندارم و طول التم9سانت است چه مشکلی دارم اقای دکتر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      شلام

      صبور باشید هنوز بلوغ تان کامل نشده

درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر MOSTAFA یکشنبه ۱۸ آبان ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 196 مشاهده پرسش
    سنوگرافي اسكروتال:
    ابعادواكوپاترون بيضه ها واپيديديم دوطرف طبيعي است.
    ضايعه فراگير در انها ديده نمي شود.
    اتساع در شبكه وريدي(با انجام مانور والسالواودر حالت ايستاده)يا مايع درساك اسكروتال وجود ندارد.
    اين جواب يعني چي ؟R/T:43*20MM
    L/T:44*20MM
    بعد از سه ماه مصرف سه امپول تسترون تسترون خونم كه روي شيش بود شده شانزده ايا بازم كمه بايد امپول بزنم يا خير حد متوسط اين هورمون چند هست ؟
    اقاي دكتر مي خواهم ازمايش اسپرم دهم ولي اخرين باري كه خود ارضايي داشتم حالم خيلي بد شد وتپش قلب بهم دست داد حالا شيش ماه ميگذره و تو اين مدت كه هربارشب تو خواب ارضا ميشم كمي حالم بد ميشه حالا مي ترسم كه بعد از اين ازمايش دوباره به همون حالت بر گردم چون تو اين شيش ماه بسار بهم بد گذشت به طوري كه پنج بار به نوار قلب رفتم ولي چيزي مشاهده نشد يه حس خالي بودن در سمت چپ زير شكمم دارم چي بايد بكنم براي اين ازمايش خوهشن در هر سه مورد رهنمايي كنيد من چه مشكلي پيدا كردم؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۱۸ آبان ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      تستوسترون اسپرم سازی را بدتر می کند نه بهتر. مشکلات حین انزال هم روحی است نه جسمی
  • تصویر کاربر alireza سه شنبه ۲۰ آبان ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 280 مشاهده پرسش
    وجود mucus فراوان در ادرار نشانه چیست؟ آیا همان منی است؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۲۰ آبان ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      می تواند ترشحات مجرای ادرار، منی و ترشحات پروستات باشد
  • تصویر کاربر امیر چهارشنبه ۱۴ آبان ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 155 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر بابت مزاحمت دوباره شرمنده ام من یک هفته پیش از شما این سوال را مطرح کردم (باسلام خدمت شما جناب دکتر عزیز من همون کسی هستم که ازتون درمورد وجود یک توده غضروفی بر روی آلتم زیر پوست آن گفتم به شماره رهگیری e24j128 و شما در جواب من فرمودین که اگر توده مذکور طی یک ماه برطرف نشد باید معاینه شود . میخواستم بگم که این توده که به اندازه حدود نصف عدس هست چندین ماه یا حتی سال هست که برروی آلت من وجود دارد و در هنگام نعوظ و غیر نعوظ وجود دارد و هیچ گونه دردی هم از آن احساس نمی کنم حتی اگر با ناخن فشارش بدم بلز هم دردی نمی کند واین توده درست در پایین یک رگ قرار دارد که این رگ به دلیل واقع شدن در بالای این توده به صورت برجسته از پوست آلت دیده میشود. خواهشمندم به سووالاتم به صورت جامع پاسخ دهید. 1)-با توجه به اینکه سن بنده 20است آیا این توده از نشانه های پیرونی و پلاک آناست و اگر نیست پس چی هست و نگرانی دارد؟)و پاسخ شما این بود (احتمالا تجمع ترشحات غدد آن ناحیه در دوران نوزادی هست ) آقای دکتر این توده و اندازه آن که حدود 3 میلی میباشد در حالت نعوظ و شل تقریبا اندازه اش یکسان است و با ناخن کمی جابه جا میشود و اصلا هم درد یا سوزش و یا عارضه ای ندارد و از وقتی هم که یادم هست در زیر پوست آلتم وجود دارد. به نظر شما آیا خطرناک هست و نیاز به اقدام دارد ؟ در اینترنت به جز پیرونی و پلاک چیز دیگری راجع به آن پیدا نکردم .آیا با توجه به علایم و سن پایین بنده 20 سال پیرونی است؟ آیا کجی آلت بنده مربوط به آن میشود؟ آیا اختلال خاصی در من ایجاد میکند؟ به نظرتون میتونه این غده چربی باشه؟ خیلی ببخشید که زیاد ازتون سوال پرسیدم چون واقعا نگرانم و ازتون انتظار دارم که به سوالم پاسخ کاملی دهید تا دوباره مزاحم اوقات شما نشوم. تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۱۴ آبان ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      همانطور که گفتم پیرونی نیست و ارتباطی با کجی آلت ندارد و اختلال خاصی ایجاد نمی کند اما اینکه دقیقا چی هست بایستی معاینه شوید
  • تصویر کاربر مسعود شنبه ۳ آبان ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 193 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت اقاي دكتر
    بنده سوزش در مجرا ادراري دارم بعد از اجابت مزاج بدتر ميشه شب ادراري ندارم تمام ازمايشات از قبيل سوزاك كلاميديا و كشت ادرار را انجام دادم جيزي رويت نشد سونوكرافي مثانه و بروستات جيزي رويت نشد و عادي بود و تنكي هم رويت نشد
    مانند اين است كه سوند در مجرا باشد و سوزش ايجاد مي كنند هستش
    نظر شما رو مي خواستم بدونم ايا بيماري التهاب مثانه مي باشد يا التهاب مجرا ادراري مي باشد ايا درمان دارد و جه دارويي را بيشنهاد مي كنيد براي رفع اين مشكل
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۳ آبان ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      بیشتر احتمال دارد التهاب مجاری ادرار باشد بهتره سیتولوژی ادراردر 3 نوبت و سیستوسکوپی هم انجام دهید
    2. تصویر کاربر مسعود شنبه ۳ آبان ۹۳( 9 سال پیش)
      سيستوسكوبي انجام دادم جيزي رويت نشد فقط كمي ضايعات بتيشيال ديده شد
    3. تصویر کاربر مسعود شنبه ۳ آبان ۹۳( 9 سال پیش)
      ه سیتولوژی جي هستش و جه جيزي رو نشون ميده
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر مجتبی یکشنبه ۹ شهریور ۹۳( 9 سال پیش) تعداد بازدید: 220 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر الت بنده 16 سانته و کجی حدود 10 درجه به سمت راست داره که زمانی که به اون ناحیه فشار میارم اندازه الت 23 سانتی تغییر میکنه بعنی بزرکتر می شه برای این مشکل باید چیکار کنم . در نزدیکی مشکلی بوجود نمیاره ؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۹ شهریور ۹۳( 9 سال پیش)
      سلام
      خیر مشکلی پیش نمیاد
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی