علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود 5000 ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین 200 تا 1200 مورد در هر 100 هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای 55 سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال 2000 حدود 191 میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

1- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

2- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

3- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

4- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

5- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (49 امتیاز)
  • تصویر کاربر رضا دوشنبه ۷ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 197 مشاهده پرسش
    سلام‌ اقای دکتر من در سن بسیار کم واریکوسلم را عمل کردم و الان برای سربازی بابت معافیت از رزم اقدام‌کردم اما متاسفانه از ان سال های دور نه مدرکی دارم نه حتی جای بخیه ای دارم،من چجوری باید ثابت کنم که این عمل رو داشتم؟ با تشکر از شما
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۷ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      بیمارستانی که عمل کردید مدارک موجود است ضمن اینکه جای عمل همیشه باقی می ماند

  • تصویر کاربر صادق دوشنبه ۷ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 240 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر، یک هفته است عمل واریکوسل چپ انجام دادم، الان متوجه شدن مثانه بطور کامل خالی نمیشه، چیکار کنم؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۷ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      بعید می دونم ارتباطی با جراحی واریکوسل داشته باشد با اینحال تصور می کنم بندریج مشکل تان برطرف شود

  • تصویر کاربر احسان پنجشنبه ۱۰ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 216 مشاهده پرسش
    سلام و وقت بخیر جناب دکتر جباری
    بنده ۳۱ سالمه و دو سال پیش واریکوسل سمت چپ گرید ۳ داشتم و عمل کردم و تازگی واسه معاینه مجدد پیگیر شدم که دوباره عود کرده و باز چپ گرید ۳ دارم . و بتازگی مشکل نعوظ و زود انزالی پیدا کردم. ایا واریکوسل با این مشکل در ارتباطه و اینکه باز هم نیاز به عمل باشه احتمال عود هست؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری پنجشنبه ۱۰ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      زودانزالی و کم توانی جنسی ارتباطی با واریکوسل ندارد و اگر مشکل ناباروری ندارید نیازی به جراحی نیست

  • تصویر کاربر حامد جمعه ۱۱ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 199 مشاهده پرسش
    سلام دکترعزیزوقت بخیر دکتر عزیزمن دو سال پیش عمل واریکوسل سمت چپ عمل کردم تواین دوسال دردی نداشتم فقط الان وقتی لباس بیرون میپوشم وبیضه هایم آویزان میشن شل میشن راحت نیستم دردی ندارم ولی احساس راحتی ندارم دکتر جان ولی بالباس آزاد بهتر مشکل ندارم بیشتر یه جا میمونم اذیت میشم درحال پیاده روی هم زیاد مشکل ندارم راستی دکتر جان فهمیدم میگن واریکوسل رو چند بار عمل کنی تاثیری نداره باید فقط یکبار عمل کنی آگه بچه دارنشدی سراغ دارویی کمکی بری راسته دکتر جان
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۱۱ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      این حرف درست نیست ولی مواردی هم که نیاز به عمل کجدد دارد زیاد نیست

  • تصویر کاربر غلام جمعه ۴ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 270 مشاهده پرسش
    سلام و درود خدمت آقاى دكتر
    من ١٨ سالمه و دو سه ماهى هست كه ميبينيم دقيقا زير بيضه چپم يك رگ c شكل بزرگ شده و با چشم ميشه ديدش و يكم از اون رگ اومده روى بيضه قرار گرفته البته هنگام معاينه بيضه راحت اون رگو ميتونم كنار بدم كه ميبينم سطح بيضه چپ كاملا صافه. كنار اون رگ هم دو سه تا رگ با دست لمس ميكنم كه البته بزرگ نيستن. فقط اون رگه c شكل كه دو سانت هستش ديده ميشه. هيچگونه احساس درد، ناراحتى يا احساس سنگينى ندارم حتى موقعى كه وقتى بار سنگين بلند ميكنم يا در حال دويدن هستم. آقاى دكتر ميتونه اين اپيديدم باشه يا واريكوسل هستش؟ اگه واريكوسل هست ميتونم تا موقع اقدام به بارورى صبر كنم اگه نتيجه نداد اونموقع عمل كنم؟ در ضمن من چهار ساله تقريبا هر روز خودارضايى ميكنم ميتونه از اين باشه؟
    1. تصویر کاربر غلام سه شنبه ۱ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)
      البته بيضه هاى من تقريبا هم اندازه هستش ( قطر بيضه سمت راست در حد چند ميليمتر بزرگتر از چپ هستش كه فك كنم قبلا هم همينجورى بوده ولى الان خيلى حساس شدم) و در امتداد اون رگ c شكل ميره به پشت بيضه كه اپيديديم هستش. ولى اون پشت رگ هاش بزرگ نشده و نرماله ولى اين رگه c شكل از كجا اومده؟ خيلى تفكر به اين رگ باعث مختل شدن زندگيم شده توروخدا كمكم كنيد بعضى شب ها خواب ندارم
    2. تصویر کاربر غلام چهارشنبه ۲ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)
      آقاى دكتر جواب نميدين خيلى نگرانم 🙏
    3. تصویر کاربر غلام چهارشنبه ۲ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)
      اينم عكسش
    4. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۴ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام بدون معاینه نمی توانم نظری بدهم و تشخیص یا درمانی را مطرح کنم. توصیه می کنم برای معاینه و در صورت نیاز انجام بررسی لازم حضورا به پزشک ارولوژیست مراجعه کنید.

    5. نمایش سایر 3 پاسخ
درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر ابراهیم جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 263 مشاهده پرسش
    با عرض سلام مدت دو سالی است که شبها بین یک تا دوبار به خاطر نیاز به تخلیه ادرار بیدار می شوم و این در حالی است که چند ساعتی قبل از خواب اصلا آب نمیخورم سونوگرافی کلیه و مثانه و پروستات نرمال است مشکل از کجاست چه باید بکنم بسیار سپاسگزارم.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      سن و بیماری های همراه و داروهای احتمالی و معاینه و آزمایشات مربوطه در تصمیم گیری تاثیر دارد لذا نمی توان پاسخ مناسبی به سوال شما داد
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی