علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود 5000 ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین 200 تا 1200 مورد در هر 100 هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای 55 سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال 2000 حدود 191 میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

1- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

2- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

3- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

4- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

5- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (49 امتیاز)
  • تصویر کاربر على سه شنبه ۱ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 234 مشاهده پرسش
    سلام آقاى دكتر
    من دو ماهى هست كه متوجه شدم زير بيضه ى سمت چپم يك رگ c شكل دو سانتى مترى مشاهده ميكنم كه نميدونم رگه يا دُمِ اپيديديم هستش و اينكه براى واريكوسل هست يا نه. احساس سنگينى يا عفونت يا درد در بيضه و اينجور چيزارو ندارم. حتى ديروز وسائل سنگين بلند كردم و هيچگونه درد در بيضه نداشتم. بيضه راستم نرماله. چند تا سوال داشتم. يك اينكه آيا هر رگى كه در كيسه بيضه بزرگ يا كلفت شده باشه براى واريكوسل هستش؟ سوال دوم اينكه اگر تا آخر عمرم براى واريكوسل عمل نكنم، مشكلى برام بوجود مياد؟
    با تشكر فراوان از جوابتون
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۱ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام
      ۱ خیر
      ۲ خیر
  • تصویر کاربر Nima یکشنبه ۲۹ دی ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 188 مشاهده پرسش
    سلام وقتتون بخیر ..دکترجان بنده حدودسال۹۳ خدمتتون رسیدم بعد از معاینه گفتید ی درصد خفیفی واریکوسل دارم گرید ۱ و لازم به عمل نیست ازمایش اسپرم نوشتین بعد از جواب ازمایش فرمودین همه چیز نرماله حالا بعد از چند سال ازدواج کردم و دوباره ی ازمایش اسپرم دادم که بعد جواب دوتاگزینش غیرنرماله ..حالا خواستم ببینم نظرشما چیه و لطفا بفرمایید چه دارویی باید مصرف کنم تا این حرکت پیشروندش خوب بشه....مدتی هم هست که نعوظ خوبی هم ندارم و اصلا دوام و قوام کافی رو نداره برای این موضوعم تجویزی داسته باشید ..باتشکر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۲۹ دی ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      برای بهبود کیفیت اسپرم می توانید کپسول Q-10 روزی یک عدد بخورید و برای نعوظ بهتره نصف قرص سیلدنافیل 50 میلی یکساعت قبل از رابطه

    2. تصویر کاربر دکتر محمد جباری یکشنبه ۲۹ دی ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      برای بهبود کیفیت اسپرم می توانید کپسول Q-10 روزی یک عدد بخورید و برای نعوظ بهتره نصف قرص سیلدنافیل 50 میلی یکساعت قبل از رابطه

    3. نمایش سایر 1 پاسخ
  • تصویر کاربر A.t دوشنبه ۲۳ دی ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 209 مشاهده پرسش
    سلام وقتتون بخیر و ممنون و متشکر از سایت خوبتان.
    آقای دکتر باعث شرمندگی هستش یه مدتی هست به طور مرتب خود ارضایی میکنم و حتی روزانه یکبار هم شده که این عمل رو انجام بدم
    حال میخواهم آزمایش اسپرموگرام بدم میخواستم ببینم این زیاده روی ،روی فاکتور ها تاثیر می‌ذاره یا بگذارم دیرتر آزمایش دهم؟که از لحاظ تعداد و تحرک مشکل نباشد.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۲۳ دی ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      خیر تاثیری ندارد از اخرین خودارضایی تا زمان آزمایش 2 تا 3 روز گذشته باشد

  • تصویر کاربر عباس شنبه ۲۸ دی ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 217 مشاهده پرسش
    شش ماهه عمل واریکوسل سمت چپ انجام دادم درجه واریکوسل م روی 3.5mmبوده الان بعد از شش ماه اول هنوز هم ضعیفه قرص هم استفاده کردم ال کارنتین.کپسول سلن پلاس اپوویتال با قرص کلومفین سیترات 50میلی گرم هیچ نتیجه ای هم نگرفتم به نظر شما چه کار بکنم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری شنبه ۲۸ دی ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام

      اگر در حال اقدام برای باروری هستید بایستی IVF کنید اگر الان قصد بچه دار شدن ندارید درمانی نمی خواهد

  • تصویر کاربر آرتین جمعه ۲۷ دی ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 338 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشد.
    من همسرم واریکسل گرید ۱ خفیف درسمت چپ داره و مورفولوژی همسرم صفر بود و ۲ ما دارو مصرف کردن و شد ۲ و دکترهامون نظرشون اینه بای میکرو یاivf انجام بدیم به نظر شما آیا با عمل واریکسل درمان نمیشه؟ و اگر ما ivf انجام دادیم و همسرم عمل نکرد بعد ها به مشکل نمیخوره و واریکسلش عود نمیکنه
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۷ دی ۹۸( 4 سال پیش)

      سلام خسته نباشد.
      من همسرم واریکسل گرید ۱ خفیف درسمت چپ داره و مورفولوژی همسرم صفر بود و ۲ ما دارو مصرف کردن و شد ۲ و دکترهامون نظرشون اینه بای میکرو یاivf انجام بدیم به نظر شما آیا با عمل واریکسل درمان نمیشه؟.............................احتمالش ضعیف هست که با جراحی واریکوسل درمان شود

      و اگر ما ivf انجام دادیم و همسرم عمل نکرد بعد ها به مشکل نمیخوره و واریکسلش عود نمیکنه................................خیر

درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر ابراهیم جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 265 مشاهده پرسش
    با عرض سلام مدت دو سالی است که شبها بین یک تا دوبار به خاطر نیاز به تخلیه ادرار بیدار می شوم و این در حالی است که چند ساعتی قبل از خواب اصلا آب نمیخورم سونوگرافی کلیه و مثانه و پروستات نرمال است مشکل از کجاست چه باید بکنم بسیار سپاسگزارم.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      سن و بیماری های همراه و داروهای احتمالی و معاینه و آزمایشات مربوطه در تصمیم گیری تاثیر دارد لذا نمی توان پاسخ مناسبی به سوال شما داد
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی