علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود 5000 ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین 200 تا 1200 مورد در هر 100 هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای 55 سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال 2000 حدود 191 میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

1- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

2- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

3- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

4- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

5- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (49 امتیاز)
  • تصویر کاربر علی سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 308 مشاهده پرسش
    با عرض سلام و احترام و خسته نباشید خدمت دکتر جباری
    من 31 سال دارم.
    در 14 سالگی بیضه راستم رو از دست دادم.
    پارسال دردی در بیضه چپ حس کردم. بعد سونوگرافی( یک سال و نیم قبل):
    ابعاد بیضه چپ 26*43
    کالیبرهای وریدی اطراف بیضه چپ در حالت ایستاده و با مانور السالوا بیش از حد طبیعی بوده و به 2.8 میلی متر می رسد.
    نظریه واریکوسل سمت چپ.

    دیروز هم آزمایش اسپرم دادم بعد دو و نیم روز از آخرین انزال. تو خونه نمونه گرفتم و تو یربع رسوندم ازمایشگاه. نمونه رو هم روی شکم گذاشته بودم. البته چون استرس داشتم نتونستم خودمو خوب تحریک کنم و التم نعوظ پیدا نکرد زیاد و خیلی کم انزال داشتم که نمیدونم در نتایج اثر میذاره یا نه.
    نتیجه آزمایش:
    volume: 1.2 ml
    appearance: milky
    viscosity: normal
    liquefaction: 20 minutes
    PH:7.6
    WBC: 0-1
    epithelial cell : --
    bacteria: --
    RBC:--
    agglutination: yes(+) .
    immature germcell: 1-2
    sperm count: 68.2 milion/ml
    quick(a):14.8
    slow(b): 25.2
    none(c):19.8
    immotile(d): 40.2
    normal:72.3

    نظرتون چیه؟ < چیکار کنم بنظرتون
    با تشکر فراوان
    1. تصویر کاربر علی دوشنبه ۲۸ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      آقای دکتر چرا جواب نمیدین؟
      در اس ام اس گفته بودن ظرف 24 ساعت جواب داده خواهد شد.
    2. تصویر کاربر دکتر محمد جباری سه شنبه ۲۹ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      در کل خوبه حرکتش کمی ضعیفه اما قابل چشم پوشی هست
    3. نمایش سایر 1 پاسخ
  • تصویر کاربر مهران جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 260 مشاهده پرسش
    سلام آقاي دكتر من دو هفته بعداز عمل واريكوسل آزمايش اسپرم دادم و 18 سال دارم و اين نتايج آزمايشه؟گريد 3 داشتم.وضعيتم چطوره؟
    volume....... 3
    color...... milky
    PH....... 8
    viscosity...... normal
    liquefaction time........ 30 min
    sperm count........ 60.1
    normal form....... 70%
    abnormal form...... 30%
    motil after1 hrs...... 65%
    motil after 2 hrs...... 60%
    WBC....... 12-15
    RBC...... 0-1
    EP cell....... 0-1
    gread0........ 35%
    gread1....... 25%
    gread2........ 25%
    gread3....... 10%
    gread4...... 5%
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      ممنون از عکس دسته گلی که فرستادید. در این آزمایش شکل و تعداد اسپرم نرمال هست. بایستی ملاک Grading آزمایشگاه معلوم شود تا در مورد حرکت اسپرم ها مشخص شود
  • تصویر کاربر کامران جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 288 مشاهده پرسش
    باسلام خدمت دکتر عزیز من چند وز هست که احساس درد در رگ هایی که به بیضه منتهی میشود شده ام و گاهی اوغات هستم خود بیضهسونوگرافی دادم وآزمایش خون سالم بوده و زمانی که راه میروم دردی احساس نمیکنم تورو خدا راهنمایی کنید
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      درد بیضه علل متعددی دارد بهتره معاینه شوید. البته گاهی علت درد مشخص نمی شود
  • تصویر کاربر علی جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 295 مشاهده پرسش
    با سلام و تقدیم احترام،
    جنای آقای دکتر، بنده 15 روز پیش جراحی واریکوسل به روش میکروسرجری انجام دادم. سئوال اولم اینکه که آیا در جراحی میکروسرجری نیاز هست که 12 سانت شکاف برای جراحی ایجاد شود؟ چون پزشک من این کار رو کرده ! و مشکل دیگه ای که دارم اینه که بعد از جراحی، روی آلتم قسمت راست، یک رگی به طور زیاد برجسته شده که قبلا نبوده، و بعد از ادرا که می خوام اضافه ادرار و از مجرای آلتم با دست خارج کنم، همین رگ احساس درد داره. خواهش می کنم کمکم کنید، چون این مشکل وجود نداشت، آیا ربطی به جراحی داره؟ و چه درمانی باید انجام بشه ؟
    با سپاس فراوان
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      با توجه به اختلاف نظر بین پزشکان که تا حدی هم طبیعی است لذا بهتره سوالات خود را از پزشک معالج خود بپرسید تا دچار دوگانگی و ابهام نشوید
  • تصویر کاربر رضا جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 262 مشاهده پرسش
    با سلام و خسته نباشيد بنده با مراجعه به پزشك وانجام سونگرافي متوجه شدم دربيضه سمت چپ واريكوسل مرحله 2دارم وطبق گفته پزشك گفتند فعلا مشكلي نيست حالا مي خام بدانم بهترين روش جراحي چيست وايا احتمال برگشت هست يانه من 27سال دارم ويك فرزند هم دارم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      بهترین روش جراحی میکروسرجری است و احتمال کم می باشد
درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر ابراهیم جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 265 مشاهده پرسش
    با عرض سلام مدت دو سالی است که شبها بین یک تا دوبار به خاطر نیاز به تخلیه ادرار بیدار می شوم و این در حالی است که چند ساعتی قبل از خواب اصلا آب نمیخورم سونوگرافی کلیه و مثانه و پروستات نرمال است مشکل از کجاست چه باید بکنم بسیار سپاسگزارم.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      سن و بیماری های همراه و داروهای احتمالی و معاینه و آزمایشات مربوطه در تصمیم گیری تاثیر دارد لذا نمی توان پاسخ مناسبی به سوال شما داد
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی