علت تنگی مجرای ادرار در کودکان، زنان و مردان

در این مقاله مطالعه می کنید:

تنگی پیشابراه تاثیر قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی دارد، و می تواند منجر به عفونت ادراری، سنگ مثانه، آسیب عضلات و اعصاب مثانه، ایجاد فیستول، انتشار عفونت به خون و دیگر اعضای بدن (sepsis)، و در نهایت نارسایی کلیه شود. همه تنگی ها در اثر آسیب به لایه پوشاننده پیشابراه (مجرای ادراری) یا بافت اسفنجی زیرین آن و در نهایت تغییر ماهیت بافت آسیب دیده و تشکیل فیبروز در طی فرآیند ترمیم رخ می دهد. آسیب های کوچک بافت پوششی پیشابراه باعث خروج ادرار به بافت اسفنجی و بروز واکنش های فیبروتیک درون بافت اسفنجی می شود. در زمان آسیب این فیبروز می تواند بدون علامت باشد ولی با گذشت زمان و بتدریج قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) باریک شده و منجر به علائم ادراری انسدادی می شود.

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

تنگی پیشابراه حدود 5000 ویزیت بیمارستانی و یک و نیم میلیون ویزیت در مطب را در هر سال در آمریکا شامل می شود. اگرچه آماری در ایران در این مورد موجود نمی باشد ولی میزان بروز و شیوع آن در ایران نیز زیاد و قابل ملاحظه است. سیر طبیعی تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) در بیماران درمان نشده به گونه ایست که می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. عوارض تنگی های مجرای ادراری (پیشابراه) در جدول زیر آمده است:

Urethral stricture02

میزان بروز تنگی پیشابراه بین 200 تا 1200 مورد در هر 100 هزار نفر تخمین زده شده است و این میزان بروز در افراد بالای 55 سال بطور چشمگیری افزایش می یابد. هزینه ای که این بیماری به سیستم سلامت کشور وارد می کند قابل توجه است بطوریکه هزینه ی سالیانه تحمیل شده به دلیل گرفتگی مجرای ادراری (پیشابراه) در کشور آمریکا در سال 2000 حدود 191 میلیون دلار تخمین زده شده است.

علائم تنگی پیشابراه

  • کاهش فشار ادرار
  • باریک شدن جریان ادرار
  • قطع و وصل شدن ادرار
  • سوزش ادرار
  • تکرر ادرار
  • قطع و وصل شدن جریان ادرار
  • عدم تخلیه کامل ادرار

عوارض تنگی مجرای ادرار

از جمله عوارض تنگی مجرا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های ادراری عود کننده

✔️ سنگ مثانه

✔️ سنگ مجرای ادراری

✔️ دیورتیکول مجرای ادرای (دیورتیکول حفره ای است کیسه مانند که قبل از تنگی و در اثر فشار بالای ادرار بوجود می آید.

✔️ بی اختیاری ادراری

✔️ناباروری

✔️ مثانه تحریک پذیر یا بیش فعال

✔️ نارسایی کلیه

رژیم غذایی متناسب با نوع سنگ کلیه

تنگی مجرای ادرار در کودکان و نوزادان

تنگی مجرای ادرار کودکان غالبا مادرزادی بوده و یا بدنبال ترمیم و جراحی ناموفق بیماری هیپوسپادیاس بوجود می آید. کودکان نسبت به عوارض تنگی مجرا حساس تر بوده و بایستی که در اولین فرصت جراحی و تنگی برطرف گردد.

 علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان 

◾خون در منی یا ادرار

◾شروع و توقف مکرر جریان ادرار

◾ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

◾ناتوانی در کنترل ادرار (بی اختیاری)

◾ناتوانی در دفع ادرار

◾درد در ناحیه لگن یا پایین شکم

علت تنگی پیشابراه در مردان

شایع ترین علت بروز تنگی در مردان دست کاری هایی است که توسط پزشکان و پیراپزشکان بر روی مجرای ادراری انجام می شود. سوندگذاری نادرست و جراحی پروستات یا تومورهای مثانه از طریق پیشابراه شایع ترین از علل تنگی مجرای ادراری در مردان هستند.

1- ضربه به مجرای ادراری

 با توجه به طولانی بودن پیشابراه در مردان احتمال صدمه به مجرا زیاد می باشد این آسیب می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • سقوط از ارتفاع
  • تصادف با وسایط نقلیه و شکستگی لگن
  • لگد خودن حین ورزش های رزمی و منازعات
  • دوچرخه سواری و اسب سواری
  • اصابت تیر یا ترکش در جنگ
  • ماندن زیر آوار
  • گازگرفتگی توسط حیوانات
بیماری های مردانه بیضه

2- عفونت

عفونت های مجرای ادراری ناشی از سکس مانند سوزاک در صورتی که درمان به موقع و مناسب نشوند، می تواند باعث بروز تنگی شود. امرزوه با افزایش درمان زود هنگام این دسته از عفونت ها، خوشبختانه احتمال بروز تنگی پیشابراه بدلیل عفونت کاهش یافته است.

3- لیکن اسکلروزیس

این بیماری که به آن BXO نیز گفته می شود التهاب مزمن و پیشرونده ای است که در صورت درگیری سوراخ و مجرای ادراری می تواند باعث بروز تنگی در پیشابراه شود.

4- علل مادرزادی

این علت نسبتا ناشایع است.

5- علل ناشناخته

در برخی از بیماران علت مشخصی را برای بروز تنگی مجرای ادراری نمی توان پیدا کرد.

علت تنگی پیشابراه در زنان

مجرای ادراری در زنان کوتاه و حدود چهار سانتیمتر طول دارد و توسط بافت های اطراف بویژه استخوان لگن احاطه شده است؛ لذا شیوع بروز تنگی مجرای ادراری در زنان به مراتب کمتر از مردان می باشد. از علل تنگی پیشابراه در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✔️ عفونت های مزمن و طول کشنده

✔️ بیماری التهابی لیکن اسکلروزیس

✔️ زایمان های سخت و طولانی که با آسیب بافتی پیشابراه همراه باشد

✔️ مادرزادی

✔️ جراحی های لگنی

✔️ ناشناخته

حال که با علل به وجود آمدن تنگی پیشابراه آشنا شده اید، مقاله زیر را بخوانید:

درمان تنگی مجرای ادرار

تشخیص تنگ شدن مجرای پیشابراه

علائم تنگی مجرای ادراری (پیشابراه) شامل زور زدن حین ادرار کردن، عدم تخلیه کامل ادرار، جریان ادرار ضعیف، و همچنین سابقه عفونت های ادراری مکرر و ادرار خونی می باشد. عکس رنگی از مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه می تواند محل، طول و شدت تنگی را مشخص کند بطوری که در عکس رنگی تنگی بصورت باریک شدن قطر داخلی مجرای ادراری (پیشابراه) در محل تنگی و متسع بودن مجرای ادراری (پیشابراه) قبل از تنگی دیده می شود. برای تشخیص از سیستوسکوپی (روشی که در آن با دستگاهی که به آن سیستوسکوپ می گویند مجرای ادراری (پیشابراه) و مثانه با نگاه و دید مستقیم دیده می شود) نیز استفاده می شود.

🛑 مطالعه بیشتر: خون در ادرار نشانه چیست؟

تنگی مجرا

آیا تنگی مجرا باعث معافیت می شود؟

قوانین و شرایط معافیت پزشکی سربازی با گذشت زمان تغییر می کنند؛ لذا برای اطلاع از اینکه تنگی مجرای ادراری باعث معافیت پزشکی می شود یا نه، به سایت سازمان وظیفه عمومی مراجعه کنید. در گذشته به اینصورت بود که اگر تنگی مجرا قابل درمان باشد، بیمار مشمول معاف از رزم می شود و اگر قابل درمان نباشد، معافیت دائمی داده می شود.

تصویر  دکتر محمد جباری
دکتر محمد جباری

دکتر محمد جباری جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و تناسلی همچنین فلوشیپ فوق تخصصی ارولوژی ترمیمی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی و عضو هیئت علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و عضو انجمن علمی ارولوژی ایران می باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟ لطفا به آن امتیاز دهید
3.5/5 - (49 امتیاز)
  • تصویر کاربر پیمان جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 323 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر
    شما به بنده فرمودین که واریکوسل نوع یک دارم خواستم بدونم ورزش های بدنسازی که پا درگیر نیس ایا جز زور زدن حساب میشه ؟؟؟ جناب دکتر همین الان عمل کنیم بهتر نیست و عوارض کمتری ندارد در اینده؟شنا که تشدید نمیکند؟ معمولا با فرض زندگی عادی چندوفت یک بار درجه تغییر میکند؟ من تو سونو زده قطر ورید بعد مانور 2.5 میلی متر و نوشته واریکوسل خفیف
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      حقیقتش هیچ روال و قاعده خاصی برای پیشگویی تشدید واریکوسل و میزان آن ندارد و هر فعالیتی که باعث زور زدن و افزایش فشار داخل شکم شود می تواند در تشدید آن تاثیز بگذارد
  • تصویر کاربر sasan دوشنبه ۲۱ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 327 مشاهده پرسش
    سلام مجدد اقای دکتر من قبلا سوال کردم که با توجه به جراهی چند روز قبل(واریکوسل هر2 طرف و فتق هر2 طرف مش گذاشتم) تا کی نمیتوانم ورزش کنم فرمودید 6 ماه خواهش من اینه با توجه به اینکه بنده به تور حرفه ای ورزش فیتنس و گاهی هم فوتبال انجام میدم عملا باید خدافظی کنم؟ 2 ایا در اینده میتوانم سنگین ورزش کنم؟ 3 ایا ورزش سنگین در گذشته باعث واریکوسل بنده شده؟ 4 ایا در اینده نمیتوانم از سونا و جکوزی استفاده کنم؟ 5 ایا در اینده ورزش باعث اود کردن واریکوسل من میشه؟ ببخشید زیاد سوال پرسیدم نگرانم ممنون میشم همه سوال هایم رو بدید ضمنا ازمایش اسپرمم نرمال بود قبل جراحی
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۲۱ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      1- اگر د5- ر ورزش بدنسازی و زور زدن نداشته باشد مشکلی نیست
      2- همان جواب بالا
      3- الزاما خیر
      4- سونا جکوزی مانعی ندارد
      5- خیر
  • تصویر کاربر وحید دوشنبه ۲۱ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 317 مشاهده پرسش
    با سلام
    اقای دکتر جباری من تعدادی رگ در کنار بیضه سمت چپم هست که وقتی سر پا میمونم کاملا پیدا هستند و پر خون میشوند و سفت میشوند وقتی در حالت خوابیده هستم کاملا حالت عادی و معمولی پیدا میکنند
    ایا این از علائم واریکوسل هست یا نه؟
    حدود 3 سال هست که این مشکل دارم و دردم داشتم الان یک ساله ک اصلا دردی ندارم. لطفا راهنماییم کنید ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری دوشنبه ۲۱ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      به نظر می آید که واریکوسل باشد
  • تصویر کاربر محمد چهارشنبه ۲۳ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 287 مشاهده پرسش
    ببخشید اقای دکتر من واریکوسل خفیف در دو طرف هم دارم میخواستم بدونم میتونم ورزش سنگین مثل بدنسازی انجام بدم
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۲۳ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      ورزش بدنسازی می تواند باعث تشدید واریکوسل شود
  • تصویر کاربر فرهاد چهارشنبه ۲۳ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 266 مشاهده پرسش
    سلام دکتر خسته نباشین
    دکتر آیا تورم وریدهای داخل کیسه بیضه بعد از عمل واریکوسل باقی میمونه و به همون شکل قبل عمله؟؟
    پس چه اتفاقی تو وریدها اتفاق میفته؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری چهارشنبه ۲۳ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      بله باقی می ماند اتفاقی که می افتد اینست که با بستن وریدها از بالا از برگشت و تجمع خون کثیف در وریدهای اطراف بیضه ممانعت به عمل می آید
درحال دریافت اطلاعات
  • تصویر کاربر ابراهیم جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش) تعداد بازدید: 265 مشاهده پرسش
    با عرض سلام مدت دو سالی است که شبها بین یک تا دوبار به خاطر نیاز به تخلیه ادرار بیدار می شوم و این در حالی است که چند ساعتی قبل از خواب اصلا آب نمیخورم سونوگرافی کلیه و مثانه و پروستات نرمال است مشکل از کجاست چه باید بکنم بسیار سپاسگزارم.
    1. تصویر کاربر دکتر محمد جباری جمعه ۲۵ بهمن ۹۲( 1 دهه پیش)
      سلام
      سن و بیماری های همراه و داروهای احتمالی و معاینه و آزمایشات مربوطه در تصمیم گیری تاثیر دارد لذا نمی توان پاسخ مناسبی به سوال شما داد
درحال دریافت اطلاعات

از دکتر بپرسید

ویزیت Whatsapp

تماس با مطب

نوبت دهی اینترنتی